Viêm khớp dạng thấp và lupus ban đỏ hệ thống đều là các bệnh tự miễn gây mệt mỏi, đau và sưng khớp cùng nhiều triệu chứng khác. Việc phân biệt 2 bệnh lý này đôi khi khá khó khăn, nhưng chúng có những điểm khác biệt rõ ràng.
Viêm khớp dạng thấp chủ yếu gây ra các triệu chứng ở khớp, thường là ở cổ tay và các khớp nhỏ của bàn tay và bàn chân, ở cả hai bên cơ thể. Lupus cũng có thể gây đau khớp, thường theo mô hình tương tự như viêm khớp dạng thấp, nhưng nó cũng có thể gây ra nhiều triệu chứng khác.
Viêm khớp dạng thấp và lupus có sự khác biệt về khả năng xuất hiện các triệu chứng ngoài khớp, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, chẩn đoán và lựa chọn điều trị.
Viêm khớp dạng thấp chủ yếu tấn công các khớp và gây ra các triệu chứng toàn thân như mệt mỏi. Chỉ trong khoảng 8-40% trường hợp, nó có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như mắt hoặc phổi. Lupus là một bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi hệ thống cơ quan trong cơ thể bạn như da, cơ, xương, máu, hệ thần kinh, hệ tiêu hóa… Ví dụ, khoảng 50% người bị lupus mắc bệnh thận, được gọi là viêm thận lupus, đôi khi có thể dẫn đến suy thận.
Đau khớp do viêm khớp dạng thấp có xu hướng kéo dài và dữ dội hơn so với đau khớp do lupus. Bạn có nhiều khả năng bị tổn thương khớp lâu dài, không thể phục hồi với viêm khớp dạng thấp.
Trong cả viêm khớp dạng thấp và lupus, cơ thể có thể tạo ra các kháng thể bất thường chống lại một phần cơ thể của chính bạn. Xét nghiệm máu tìm các kháng thể này có thể giúp chẩn đoán. Phần lớn những người bị viêm khớp dạng thấp đều dương tính với một kháng thể gọi là yếu tố dạng thấp (RF) hoặc một loại khác gọi là ACPA. Xét nghiệm kháng thể, cùng với các xét nghiệm khác, có thể giúp bác sĩ xác định bệnh. Các xét nghiệm máu khác, như xét nghiệm kháng thể kháng nhân (ANA), có xu hướng hữu ích hơn trong lupus, mặc dù chúng cũng có thể cho kết quả dương tính trong các bệnh tự miễn khác. Lupus có thể khó chẩn đoán hơn.
Một số phương pháp điều trị viêm khớp dạng thấp và lupus trùng lặp, chẳng hạn như sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như Advil để giảm đau. Cả hai cũng thường yêu cầu điều trị lâu dài bằng thuốc để giảm bớt hệ thống miễn dịch nhằm cải thiện các triệu chứng.
Tuy nhiên, những người bị lupus có nhiều khả năng cần các loại thuốc mạnh hơn để ức chế hệ thống miễn dịch do các đợt bùng phát bệnh nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như những đợt ảnh hưởng đến não hoặc thận.
Mặc dù có những điểm khác biệt quan trọng, viêm khớp dạng thấp và lupus có nhiều điểm tương đồng.
Cả hai đều là bệnh tự miễn về mô liên kết
Viêm khớp dạng thấp và lupus đều thuộc nhóm các bệnh tự miễn ảnh hưởng đến mô liên kết, hoặc mô hỗ trợ các cơ quan khác của bạn. Các bệnh lý khác trong nhóm này bao gồm hội chứng Sjogren, xơ cứng bì và viêm đa cơ. Các tình trạng này có thể có một số nguyên nhân, phương pháp điều trị và các biến chứng tiềm ẩn trùng lặp.
Chúng có xu hướng ảnh hưởng đến các nhóm người tương tự
Cả viêm khớp dạng thấp và lupus đều ảnh hưởng đến những người tương tự. Các yếu tố nguy cơ đối với một trong 2 tình trạng bao gồm:
Giới tính nữ
Hút thuốc
Thừa cân
Cả hai đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, tinh thần và cảm xúc của bạn
Cả viêm khớp dạng thấp và lupus đều có thể ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày của bạn. Điều này có thể làm giảm chất lượng cuộc sống của bạn. Trầm cảm và lo lắng phổ biến hơn ở những người mắc các bệnh này so với những người không mắc. Điều quan trọng là việc điều trị phải giải quyết toàn bộ con người bạn và sức khỏe tổng thể của bạn.
Mắc đồng thời cả viêm khớp dạng thấp và lupus là trường hợp hiếm gặp, nhưng vẫn có thể xảy ra. Cũng có thể xảy ra trường hợp các triệu chứng và kết quả xét nghiệm khiến việc phân biệt giữa chúng trở nên khó khăn.
Ví dụ, bạn có thể có các triệu chứng khớp nặng hơn thường gặp ở viêm khớp dạng thấp, nhưng cũng có các vết loét miệng và phát ban da hình cánh bướm. Bạn có thể có kháng thể RF dương tính nhưng cũng có các kháng thể thường thấy ở lupus.
Khi điều đó xảy ra, đôi khi nó được gọi là “rhupus”. Bạn có thể nghĩ rằng mình mắc cả viêm khớp dạng thấp và lupus, và biểu đồ y tế của bạn có thể chỉ ra điều đó.
Nếu bạn có các triệu chứng của viêm khớp dạng thấp hoặc lupus, hãy đặt lịch hẹn gặp bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu có thể thực hiện đánh giá ban đầu và có khả năng kê đơn thuốc hữu ích. Họ cũng có thể giới thiệu bạn đến bác sĩ chuyên khoa khớp, một bác sĩ chuyên chẩn đoán và điều trị các bệnh lý như viêm khớp dạng thấp và lupus.
Viêm khớp dạng thấp và lupus là những bệnh tự miễn có thể gây ra các triệu chứng tương tự như đau khớp và mệt mỏi. Tuy nhiên, những người bị lupus có nhiều khả năng gặp các triệu chứng và biến chứng ở các bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như thận. Bác sĩ chuyên khoa khớp có thể chẩn đoán và điều trị một trong hai tình trạng này.
(Ảnh minh họa: Internet)
