Nghiên cứu mới cho thấy, sống trong vòng một dặm quanh sân golf có liên quan đến việc tăng 126% nguy cơ mắc bệnh Parkinson, có thể do tiếp xúc nhiều với thuốc trừ sâu. Kết quả cũng chỉ ra rằng việc sử dụng nước uống từ các khu vực cung cấp nước ngầm có sân golf làm tăng gần gấp đôi nguy cơ mắc bệnh.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, cả nguồn nước uống dễ bị tổn thương và việc tiếp xúc với chất ô nhiễm trong không khí đều có thể góp phần làm tăng nguy cơ phát triển bệnh Parkinson ở những người sống gần sân golf, theo Tiến sĩ Brittany Krzyzanowski (Viện Thần kinh Barrow, Phoenix) chia sẻ với Medscape Medical News.
Tuy nhiên, bà cũng lưu ý rằng vì nghiên cứu mang tính quan sát nên không thể xác định được mối quan hệ nhân quả. Do đó, còn quá sớm để khuyến cáo mọi người nên chuyển nhà ra xa sân golf. Dù vậy, bà nói thêm, kết quả nghiên cứu cho thấy mọi người nên nhận thức được nguy cơ tiềm ẩn và thực hiện các bước để giảm thiểu sự tiếp xúc. Nghiên cứu đã được công bố trực tuyến vào ngày 8 tháng 5 trên JAMA Network Open.
Bệnh Parkinson có thể do sự tương tác phức tạp giữa yếu tố di truyền và môi trường, bao gồm cả việc tiếp xúc với thuốc trừ sâu. Nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng các loại thuốc trừ sâu như paraquat và rotenone gây ra thoái hóa thần kinh giống Parkinson trong chất đen, chủ yếu thông qua các cơ chế liên quan đến stress oxy hóa, rối loạn chức năng ty thể và quá trình chết rụng tế bào thần kinh dopaminergic. Các sân golf thường xuyên được xử lý bằng thuốc trừ sâu để duy trì các tiêu chuẩn về hình ảnh và bảo dưỡng green và fairway. Tại Hoa Kỳ, lượng thuốc trừ sâu được sử dụng trên sân golf có thể cao gấp 15 lần so với các nước châu Âu.
Một báo cáo giai thoại đã gợi ý rằng, việc sống gần sân golf có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson. Tuy nhiên, Tiến sĩ Krzyzanowski cho biết rất ít nghiên cứu đã khám phá vai trò của việc tiếp xúc với thuốc trừ sâu từ sân golf đối với nguy cơ mắc bệnh Parkinson. Sử dụng hệ thống liên kết hồ sơ y tế của Dự án Dịch tễ học Rochester (REP), các nhà nghiên cứu đã xác định những bệnh nhân mắc bệnh Parkinson ở Quận Olmstead, Minnesota, từ năm 1991 đến năm 2015.
Từ hồ sơ y tế, một chuyên gia về rối loạn vận động đã xác nhận chẩn đoán bệnh Parkinson cũng như ngày khởi phát bệnh. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng địa chỉ nhà 2 hoặc 3 năm trước khi các triệu chứng Parkinson xuất hiện để tính đến độ trễ giữa việc tiếp xúc với môi trường tiềm ẩn và sự phát triển của bệnh Parkinson. Dữ liệu cấp địa chỉ cung cấp các giá trị khoảng cách tiếp xúc chính xác nhất.
Nghiên cứu bao gồm 419 người mắc bệnh Parkinson, độ tuổi trung bình là 73 tuổi khi được chẩn đoán và 61% là nam giới, được so sánh với 5113 người đối chứng phù hợp với độ tuổi và giới tính không mắc bệnh. Các nhà nghiên cứu đã thu thập dữ liệu về 139 sân golf trong khu vực nghiên cứu gồm 27 quận.
Sử dụng hình ảnh vệ tinh, họ đã số hóa thủ công dữ liệu sân golf để xác nhận vị trí chính xác của ranh giới sân golf vào năm 2013, năm sớm nhất có dữ liệu liên quan. Sau khi điều chỉnh theo độ tuổi, giới tính, chủng tộc và dân tộc, năm chỉ số (ngày khởi phát triệu chứng Parkinson đối với các trường hợp), thu nhập hộ gia đình và loại đô thị hoặc nông thôn, nghiên cứu phát hiện ra rằng sống trong vòng một dặm quanh sân golf có liên quan đến việc tăng 126% nguy cơ mắc bệnh Parkinson (tỷ lệ chênh lệch đã điều chỉnh [aOR], 2,26; 95% CI, 1,09-4,70; P = .03) so với những người sống cách sân golf hơn 6 dặm.
Phân tích đã phát hiện một phản ứng liều vừa phải. Tỷ lệ mắc bệnh Parkinson tăng 198% ở khoảng cách 1-2 dặm (aOR, 2,98; 95% CI, 1,46-6,06; P = .003), 121% ở khoảng cách 2-3 dặm (aOR, 2,21; 95% CI, 1,06-4,59; P = .03) và 92% ở khoảng cách 3-6 dặm (aOR, 1.92; 95% CI, 0,91-4,04; P = .09) so với những người sống cách đó hơn 6 dặm. Một phân tích độ nhạy cho thấy mối liên hệ giữa việc sống gần sân golf và bệnh Parkinson mạnh hơn ở các khu vực đô thị. Các tác giả suy đoán rằng mật độ dân cư lớn hơn xung quanh các sân golf ở khu vực đô thị có thể dẫn đến mức độ tiếp xúc với chất ô nhiễm trong không khí cao hơn đối với cư dân gần đó.
Các nhà nghiên cứu cũng đánh giá xem các cá nhân có nhận nước uống từ các nguồn nước ngầm nằm trong hoặc ngoài sân golf hay từ giếng tư nhân hay không. Nhìn chung, 77,3% dân số nghiên cứu sống ở những khu vực được phục vụ bởi các hệ thống cấp nước dựa trên nước ngầm.
Họ lưu ý rằng thuốc trừ sâu được sử dụng trên sân golf có thể thấm vào nước ngầm, có khả năng làm ô nhiễm nguồn cung cấp nước uống. Kết quả cho thấy những người nhận nước máy từ các khu vực cung cấp nước ngầm có sân golf có nguy cơ mắc bệnh Parkinson cao gần gấp đôi so với những người ở khu vực nước ngầm không có sân golf (aOR, 1,96; 95% CI, 1,20-3,23).
Họ cũng có nguy cơ mắc bệnh Parkinson cao hơn 49% so với những người sử dụng giếng tư nhân làm nguồn nước uống (aOR, 1,49; 95% CI, 1,05-2,13). Các nhà nghiên cứu thừa nhận rằng quá trình phân phối nước rất phức tạp và khác nhau giữa các thành phố. Vì vậy, có thể không phải ai trong cùng một khu vực cung cấp nước cũng dùng chung một nguồn nước.
Các nhà nghiên cứu cũng xác định xem các khu vực dịch vụ nước có nằm trong khu vực nước ngầm dễ bị tổn thương hay không, được định nghĩa là những khu vực có đất kết cấu thô, nền đá nông hoặc địa chất karst. Tiến sĩ Krzyzanowski giải thích rằng địa hình karst mô tả một khu vực có nền đá vôi hòa tan chậm theo thời gian, tạo ra các khoảng trống ngầm cho phép nước từ bề mặt di chuyển nhanh hơn qua đó.
Các nhà nghiên cứu lưu ý: “Điều này có nghĩa là thuốc trừ sâu được áp dụng cho cỏ hoặc cây trồng có thể dễ dàng di chuyển vào nguồn cung cấp nước ngầm sau khi mưa”. Phân tích cho thấy những người có nước máy từ các khu vực dịch vụ có sân golf nằm trong khu vực nước ngầm dễ bị tổn thương có nguy cơ mắc bệnh Parkinson cao hơn 82% so với những người ở các khu vực tương tự có sân golf nhưng nước ngầm không dễ bị tổn thương (aOR, 1,82; 95% CI, 1,09-3,03).
Những hạn chế của nghiên cứu bao gồm phạm vi địa lý hạn chế của tập dữ liệu dựa trên dân số và quần thể nghiên cứu chủ yếu là người da trắng. Ngoài ra, việc thiếu dữ liệu lịch sử nghề nghiệp có thể dẫn đến việc phân loại sai mức độ phơi nhiễm, vì một số cá nhân có thể đã dành nhiều thời gian ở xa địa chỉ nhà của họ. Nghiên cứu cũng không tính đến các yếu tố nguy cơ liên quan khác đối với bệnh Parkinson, chẳng hạn như chấn thương đầu hoặc yếu tố di truyền.
Bình luận về những phát hiện này, Tiến sĩ David Dexter, Giám đốc Nghiên cứu của Parkinson’s United Kingdom, đã nêu ra một số hạn chế tiềm ẩn khác của nghiên cứu. Trong một tuyên bố từ Trung tâm Truyền thông Khoa học, nơi có bình luận của chuyên gia về tin tức khoa học, Tiến sĩ Dexter lưu ý rằng nghiên cứu không giới hạn người tham gia ở những người sống thường xuyên trong khu vực, một cân nhắc quan trọng vì bệnh Parkinson bắt đầu trong não 10-15 năm trước khi được chẩn đoán. Ông nói: “Điều này không chỉ ảnh hưởng đến việc tiếp xúc của người tham gia mà còn cho thấy bệnh Parkinson của họ có thể đã bắt đầu trước khi họ chuyển đến sống quanh sân golf”.
Tiến sĩ Dexter cũng lưu ý rằng 80% số người mắc bệnh Parkinson sống ở khu vực thành thị so với chỉ 30% số người đối chứng, vì vậy các yếu tố khác như ô nhiễm không khí từ xe cơ giới có thể là nguyên nhân gây ra một số trường hợp mắc bệnh gia tăng. Ông cũng lưu ý rằng nước uống không được phân tích về mức độ thuốc trừ sâu. Bình luận về nghiên cứu cho Medscape Medical News, Tiến sĩ Michael S. Okun, Giáo sư Thần kinh học Adelaide Lackner, Đại học Florida, và Giám đốc điều hành, Viện Bệnh Thần kinh Norman Fixel, cả hai đều ở Gainesville, Florida, cho biết những phát hiện của nghiên cứu “nêu bật nhu cầu rõ ràng và cấp bách phải đánh giá lại việc sử dụng thuốc trừ sâu trên sân golf”.
Tiến sĩ Okun, cũng là cố vấn y tế cho Tổ chức Parkinson, cho biết mối liên hệ giữa việc sống gần sân golf và tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson là “đáng kinh ngạc”. Ông nói: “Những kết quả này làm dấy lên lo ngại về việc các hóa chất được áp dụng vì tính thẩm mỹ có thể âm thầm định hình sức khỏe thần kinh như thế nào”.
Chuyên gia cho biết thêm, việc thuốc trừ sâu được sử dụng để giữ cho sân golf nguyên sơ có thể thấm vào nguồn cung cấp nước địa phương và làm tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson “là một mối nguy hiểm tiềm ẩn mà chúng ta không thể bỏ qua nữa”.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Medscape)
