Bệnh lạc nội mạc tử cung có thể gây ra tình trạng đau vùng chậu và đau bụng kinh dữ dội. Hiện nay, nghiên cứu chỉ ra rằng, bệnh này còn làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư buồng trứng.
Trong nhiều năm, các nhà khoa học đã cảnh báo về mối liên hệ giữa 2 tình trạng này. Tuy nhiên, một nghiên cứu được công bố trên JAMA vào mùa hè năm ngoái đã phát hiện, nguy cơ phát triển ung thư buồng trứng cao hơn gần 10 lần ở những phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung nặng so với những người không bị tình trạng này. Đối với những người bị lạc nội mạc tử cung nói chung, nguy cơ ung thư buồng trứng cao hơn 4,2 lần.
GS.TS Sarah Adams (chuyên Sản phụ khoa tại Trung tâm Ung thư Đại học New Mexico) chia sẻ với Health rằng: “Mức độ rủi ro liên quan đến bệnh lạc nội mạc tử cung cao hơn nhiều so với ước tính trước đây”.
Khoảng 11% người Mỹ trong độ tuổi từ 15 đến 44 được chỉ định là nữ khi sinh ra mắc bệnh lạc nội mạc tử cung. Với tình trạng này, các tế bào tương tự như mô trong tử cung phát triển bên ngoài tử cung, gây đau, chảy máu và các vấn đề khác.
Có một số loại lạc nội mạc tử cung khác nhau – lạc nội mạc tử cung thâm nhiễm sâu là loại hiếm gặp nhất và nghiêm trọng nhất, nhưng loại này dường như làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư buồng trứng ở phụ nữ.
TS Seckin (bác sĩ phẫu thuật lạc nội mạc tử cung tại Bệnh viện Lenox Hill, đồng sáng lập Quỹ lạc nội mạc tử cung Hoa Kỳ) cho biết: “Chúng tôi biết ung thư buồng trứng chỉ ảnh hưởng đến một số ít người, nhưng nó lại gây tử vong”.
Nghiên cứu trước đây đã chỉ ra mối liên hệ giữa hai tình trạng này. Một phân tích tổng hợp năm 2021 cho thấy, lạc nội mạc tử cung có thể khiến phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng cao hơn một chút. Tuy nhiên, các tác giả nhấn mạnh rằng phần lớn các nghiên cứu mà họ xem xét đều có sự thiên vị.
Để tìm hiểu sâu hơn về mối liên hệ này, nghiên cứu mới của JAMA đã xem xét gần 451.000 phụ nữ trong cơ sở dữ liệu Dân số Utah, tất cả đều ở độ tuổi từ 18 đến 55. Khoảng 78.500 phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung và khoảng 372.400 người không bị. Các nhà nghiên cứu cũng sử dụng Sổ đăng ký ung thư Utah để xác định rằng 597 trong số những phụ nữ này đã phát triển ung thư buồng trứng trong khoảng thời gian từ năm 1992 đến năm 2019.
Từ đó, họ tiếp tục phân tích dữ liệu để tìm ra mối liên hệ giữa các loại ung thư buồng trứng khác nhau và các loại lạc nội mạc tử cung khác nhau.
GS.TS Christine Metz (nhà nghiên cứu về bệnh lạc nội mạc tử cung tại Viện nghiên cứu y khoa Feinstein thuộc Northwell Health) chia sẻ với Health: “Nghiên cứu này khác với các nghiên cứu trước đây vì họ phân loại bệnh nhân dựa trên loại lạc nội mạc tử cung và loại ung thư buồng trứng của họ”.
Nhìn chung, dữ liệu cho thấy phụ nữ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung có nguy cơ ung thư buồng trứng cao hơn.
Đối với ung thư buồng trứng loại I – thường phát triển tại chỗ, chậm hơn – nguy cơ cao hơn 7,48 lần ở những người bị lạc nội mạc tử cung.
Những người bị lạc nội mạc tử cung thâm nhiễm sâu và/hoặc u nội mạc tử cung buồng trứng – các dạng nghiêm trọng hơn của tình trạng này – có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng loại I cao gấp 18,96 lần. Họ có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng loại II cao gấp 3,72 lần, loại ung thư này hung hãn hơn.
“Chúng tôi phát hiện ra nguy cơ tăng gấp 19 lần, tương đương với mối liên hệ giữa hút thuốc và ung thư phổi”, PGS.TS Karen Schliep (Đại học Utah ở Salt Lake City, Utah) cho biết trong một thông cáo báo chí.
TS Metz chỉ ra rằng nghiên cứu này có một số hạn chế. Đầu tiên là thiếu dữ liệu về việc những người tham gia có sử dụng thuốc tránh thai đường uống hay thuốc chủ vận hormone giải phóng gonadotropin (GnRH) hay không. Mặc dù cần có thêm bằng chứng về cách chất chủ vận GnRH ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư, nhưng bằng chứng cho thấy việc sử dụng biện pháp tránh thai có thể làm giảm nguy cơ.
Tuy nhiên, các chuyên gia đều đồng ý rằng bệnh lạc nội mạc tử cung có thể liên quan đến sự phát triển của ung thư buồng trứng theo một cách nào đó.
TS Metz cho biết các tác giả của nghiên cứu này cho rằng ung thư buồng trứng có thể bắt nguồn từ tổn thương lạc nội mạc tử cung. Một giả thuyết khác là các yếu tố di truyền liên quan đến sự phát triển của bệnh lạc nội mạc tử cung đôi khi lại trùng lặp với ung thư buồng trứng. Các gen nằm ở đó sẵn sàng bị kích động. Chúng không nhất thiết gây ra ung thư nhưng có thể mở rộng cánh cửa dẫn đến các tình huống gây ung thư”.
Mặc dù nghiên cứu phát hiện ra rằng những người bị lạc nội mạc tử cung nặng có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng cao hơn đáng kể nhưng các chuyên gia cho rằng, chị em không cần quá lo lắng vì ung thư buồng trứng rất hiếm gặp.
Điều quan trọng là những người mắc bệnh lạc nội mạc tử cung phải nhận thức được mối liên hệ này.
Hiện nay, thiếu các xét nghiệm sàng lọc đáng tin cậy cho ung thư buồng trứng và mọi người thường không được sàng lọc ung thư buồng trứng trừ khi họ có tình trạng di truyền hoặc tiền sử gia đình, khiến họ có nguy cơ rất cao. Nhưng bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm vùng chậu, xét nghiệm máu và siêu âm qua ngã âm đạo nếu cần thiết để kiểm tra các dấu hiệu của ung thư.
Theo nghiên cứu của JAMA , những phát hiện này chỉ ra rằng những người mắc bệnh lạc nội mạc tử cung có thể được hưởng lợi từ việc tư vấn về nguy cơ và cách phòng ngừa ung thư buồng trứng.
Các triệu chứng của bệnh lạc nội mạc tử cung như đau bụng kinh, chuột rút… thường bị bỏ qua, chính là lời nhắc nhở phụ nữ từ nay nên cẩn trọng. Bệnh không phòng ngừa được nhưng một số bằng chứng cho thấy, tập thể dục thường xuyên, tránh uống nhiều rượu và caffeine, sử dụng biện pháp tránh thai bằng hormone có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Health)
