Nghiên cứu mới đây cho thấy, sự gia tăng đột biến số ca ung thư đại trực tràng được chẩn đoán ở người trẻ (25-49 tuổi) trong 30 năm qua, lên tới 52%, đang là một xu hướng đáng báo động. Đâu mới là nguyên nhân dẫn đến tình trạng đáng sợ này?
Các chuyên gia hàng đầu thế giới về sức khỏe đường ruột đã đưa ra những giải thích tiềm năng, đáng chú ý nhất là giả thuyết của BS Michelle Hughes (bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa tại Yale Medicine). Bà cho rằng, sự gia tăng này có thể liên quan đến việc sử dụng ngày càng nhiều các hóa chất cực nhỏ có trong các vật dụng hàng ngày, từ hộp đựng thực phẩm đến rau quả.
Những chất này được gọi là hóa chất gây rối loạn nội tiết, là các hạt nhỏ trong không khí và các chất ô nhiễm hóa học làm xáo trộn sự cân bằng lành mạnh của vi khuẩn trong ruột. BS Hughes giải thích: “Chúng có thể gây viêm và stress, dẫn đến ung thư. Những người sinh sau năm 1950 có thể có nguy cơ mắc bệnh cao hơn vì họ đã tiếp xúc với nhiều thay đổi môi trường và chất ô nhiễm trong suốt cuộc đời”.
Một ví dụ điển hình về hóa chất gây rối loạn nội tiết mà các chuyên gia ngày càng lo ngại là thuốc trừ sâu, được sử dụng trong sản xuất rau quả. Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Frontiers in Cancer and Society cho thấy, tiếp xúc với thuốc trừ sâu nông nghiệp có thể gây hại tương đương với khói thuốc lá trong việc làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư.
Các hóa chất được sử dụng để kiểm soát cỏ dại và côn trùng có thể tồn tại trên rau quả, đồng nghĩa với việc chúng ta có thể đang ăn phải chúng với số lượng nhỏ thường xuyên. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Rocky Vista (Colorado) đã xem xét 69 loại thuốc trừ sâu khác nhau, bao gồm thuốc diệt cỏ nông nghiệp 2,4-dichloroacetic acid và glyphosate được sử dụng ở Anh. Họ cảnh báo về tác hại của việc tiếp xúc với “hỗn hợp” các hóa chất khác nhau.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, những khu vực có sản xuất nông nghiệp lớn và phơi nhiễm thuốc trừ sâu có liên quan đến tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng cao hơn. Việc tiếp xúc với thuốc trừ sâu có liên quan đến sự phát triển của u lympho không Hodgkin, bệnh bạch cầu và ung thư bàng quang, đại tràng, phổi và tuyến tụy.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu chỉ nhấn mạnh mối liên hệ giữa thuốc trừ sâu và ung thư chứ không phải bằng chứng cho thấy nó gây ra ung thư. Trước đây, thuốc trừ sâu được cho là có liên quan đến các rối loạn thần kinh, rối loạn nội tiết tố, gây tổn hại DNA và gây viêm nhiễm, những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
Chế độ ăn uống kém lành mạnh là một trong những nguyên nhân gây ra sự gia tăng các ca ung thư. Ăn một lượng lớn thực phẩm siêu chế biến (UPFs), chẳng hạn như đồ uống có đường, khoai tây chiên và bánh kẹo, làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư. Chế độ ăn nhiều UPFs không chỉ thúc đẩy tăng cân, tăng nguy cơ ung thư do chế độ ăn thiếu chất xơ, gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
GS Tim Spector (nhà khoa học dinh dưỡng nổi tiếng, người sáng lập ứng dụng ăn kiêng Zoe) chia sẻ, việc ăn thực phẩm giàu chất xơ như trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt rất quan trọng.
Ông giải thích rằng, khi nói đến việc bảo vệ bản thân khỏi ung thư đại trực tràng, không chỉ là “tránh những thứ xấu” mà còn phải cung cấp cho cơ thể những thực phẩm giúp cơ thể “phát triển mạnh”. Chất xơ giúp điều hòa nhu động ruột và giảm thời gian các chất độc hại tiếp xúc với đại tràng.
Các yếu tố phi sinh học cũng có thể đóng một vai trò trong việc gia tăng các trường hợp chẩn đoán ung thư đại trực tràng. Việc nâng cao nhận thức về căn bệnh này, và các kỹ thuật chẩn đoán được cải thiện được cho là đã đóng một vai trò trong việc gia tăng số lượng người trẻ được chẩn đoán mắc bệnh. Một cách logic, càng nhiều người trẻ biết các triệu chứng của ung thư đại trực tràng thì họ càng có nhiều khả năng đi kiểm tra.
BS Anne Mongiu (bác sĩ phẫu thuật đại trực tràng tại Bệnh viện Ung thư Smilow, Mỹ) cảnh báo, các triệu chứng như thay đổi thói quen đại tiện, máu trong phân, mệt mỏi và đau bụng vẫn thường bị nhầm lẫn với các tình trạng “ít nghiêm trọng hơn” như hội chứng ruột kích thích (IBS). Chuyên gia kêu gọi mọi lứa tuổi nên nhận biết các dấu hiệu cảnh báo của ung thư đại trực tràng và đi khám.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Daily Mail)
