Một loại vi khuẩn kháng thuốc mới, được phát hiện tại Los Angeles (Mỹ), đang gây lo ngại cho các chuyên gia y tế. Sự xuất hiện của nó đặt ra những thách thức mới trong cuộc chiến chống lại “siêu vi khuẩn”.
Trong vòng 3 tháng, 3 người đàn ông đã đến các phòng khám hoặc khoa cấp cứu tại Quận Los Angeles (Mỹ) để tìm kiếm sự trợ giúp y tế. Họ đều báo cáo các triệu chứng tiêu chảy nghiêm trọng và gần đây đã có quan hệ tình dục đồng giới. Kết quả nuôi cấy phân cho thấy cả 3 người đều bị nhiễm Shigella sonnei, một chủng vi khuẩn Shigella đã kháng với 5 loại kháng sinh thường được sử dụng nhất để điều trị loại nhiễm trùng này.
Tuy nhiên, trong quá trình phân tích sâu hơn, các nhà nghiên cứu tại Đại học California, Los Angeles (UCLA) đã phát hiện ra một loại vi khuẩn hoàn toàn mới trong các mẫu bệnh phẩm. Nghiên cứu phát hiện ra rằng vi khuẩn trong cả 3 trường hợp này đều xuất hiện đột biến gen đáng kể, khiến chúng kháng với một loại kháng sinh quan trọng khác là cephalosporin. Cephalosporin thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng Shigella khi các loại thuốc khác không có hiệu quả.
TS Shangxin Yang (nhà sinh vật học phân tử và nhà vi trùng học lâm sàng tại UCLA, đồng tác giả của bài báo) cho biết, chủng vi khuẩn này dường như là “đặc hữu của Los Angeles”, chưa được tìm thấy ở những nơi khác. Mặc dù tất cả bệnh nhân cuối cùng đều hồi phục nhưng TS Yang lưu ý đột biến gen này đại diện cho một “bước tiến mới đáng lo ngại” trong cuộc chiến chống lại mầm bệnh cứng đầu và khó điều trị. TS Yang nói: “Điều này rất đáng lo ngại. Chúng ta đang đối phó với một mầm bệnh cực kỳ nguy hiểm, lây lan rất thành công trong cộng đồng”.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) đã bắt đầu theo dõi sự gia tăng nhanh chóng các trường hợp nhiễm Shigella kháng thuốc rộng (XDR) từ 2 năm trước. Loại nhiễm trùng này do các chủng Shigella đặc hiệu gây ra, biểu hiện kháng với hầu hết các loại kháng sinh. Dữ liệu từ Sở Y tế Công cộng Quận Los Angeles cho thấy vào năm 2023, Quận Los Angeles đã ghi nhận 45 trường hợp mắc Shigella XDR, trong khi con số này chỉ là 5 vào năm 2021.
Loại nhiễm trùng kháng thuốc này có thể gây ra tiêu chảy, buồn nôn và co thắt dạ dày, chủ yếu lây truyền qua đường quan hệ tình dục giữa nam giới. Số ca nhiễm trùng trong năm nay đã giảm, với 30 trường hợp được báo cáo tại Quận Los Angeles, nhưng vẫn cao hơn so với năm 2021.
TS Yang chỉ ra rằng mặc dù số lượng ca bệnh trong năm nay đã giảm nhưng chủng vi khuẩn siêu kháng thuốc mới được phát hiện tại UCLA, Shigella sonnei, vẫn là một mầm bệnh cực kỳ khó điều trị, chủ yếu do những lý do sau: Thứ nhất, lây truyền không triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ. Nhiều người nhiễm bệnh có triệu chứng nhẹ hoặc thậm chí không có triệu chứng, dẫn đến việc họ vô tình lây lan bệnh. Thứ hai, khó phát hiện. Loại vi khuẩn này khó nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, làm tăng thêm khó khăn cho các nhà nghiên cứu bệnh học trong việc xác định loại chủng vi khuẩn gây nhiễm trùng.
TS Yang lưu ý rằng nếu không thể xác định chính xác loại vi khuẩn gây nhiễm trùng, bác sĩ sẽ khó kê đơn kháng sinh phù hợp, kéo dài thời gian nhiễm trùng và tăng nguy cơ lây lan virus.
TS Daniel Uslan (chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại UCLA, đồng tác giả của bài báo) cho biết mặc dù hầu hết bệnh nhân nhiễm Shigella (ngay cả khi nhiễm các chủng kháng thuốc) đều có thể tự khỏi mà không cần điều trị bằng kháng sinh, nhưng đối với những bệnh nhân có hệ miễn dịch suy yếu, nhiễm trùng có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng và khó điều trị hơn.
Trong số 3 bệnh nhân được báo cáo, một người đàn ông 62 tuổi bị nhiễm HIV/AIDS và viêm gan C đã trở nặng sau khi nhiễm trùng và cuối cùng phải nhập viện chăm sóc đặc biệt do sốc nhiễm trùng. Việc điều trị của ông phụ thuộc vào Meropenem, một loại kháng sinh mạnh thường được sử dụng như “biện pháp cuối cùng”. May mắn thay, việc điều trị đã thành công.
TS Uslan nói: “Đây không phải là lý do để hoảng sợ, mà là lý do để cảnh giác”. Nói rộng hơn, sự xuất hiện của vi khuẩn kháng thuốc mới đồng nghĩa với việc cuộc chiến chống lại “siêu vi khuẩn” (mầm bệnh kháng với hầu hết các loại kháng sinh hiện có) lại phải đối mặt với một mối đe dọa mới. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí y khoa The Lancet trong năm nay, nếu không phát triển các loại thuốc mới, đến năm 2050, có thể có gần 2 triệu người chết mỗi năm do nhiễm “siêu vi khuẩn”, trong khi con số tử vong liên quan vào năm 2021 là 1,14 triệu, tăng 67,5%.
Một nghiên cứu của Dự án Nghiên cứu Toàn cầu về Kháng Kháng sinh (Global Research on Antimicrobial Resistance) cũng dự đoán rằng đến năm 2050, số người chết trên toàn thế giới do các nguyên nhân liên quan đến nhiễm trùng kháng thuốc này có thể lên tới 8,22 triệu người.
Vào tháng 6 năm nay, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã cảnh báo rằng số lượng kháng sinh mới đang được phát triển trên toàn cầu là “quá ít” để đáp ứng nhu cầu đối phó với các mầm bệnh nguy hiểm nhất. Ông Henry Skinner (Giám đốc điều hành của Quỹ Hành động AMR) cho biết: “Sự xuất hiện của bất kỳ loại vi khuẩn kháng thuốc rộng nào cũng đều đáng lo ngại, đặc biệt là ở các thành phố đông dân cư như Los Angeles”.
Ông nhấn mạnh mức độ nguy hiểm của chủng vi khuẩn kháng thuốc mới được đề cập trong báo cáo: “Những vi khuẩn này kháng với một số loại kháng sinh được sử dụng rộng rãi nhất của chúng ta, chẳng hạn như ciprofloxacin và azithromycin. Hàng nghìn bệnh nhân phụ thuộc vào những loại kháng sinh này mỗi ngày”.
(Nguồn: NY Post)
