Ung thư gan được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng” bởi khả năng ngụy trang tài tình, thường chỉ bộc lộ triệu chứng khi đã ở giai đoạn muộn. Tuy nhiên, cơ thể vẫn phát ra những tín hiệu cảnh báo sớm mà nếu chú ý, chúng ta hoàn toàn có thể phát hiện bệnh kịp thời.
Bạn đã bao giờ gặp trường hợp tương tự chưa? Ông lão hàng xóm gần đây luôn than phiền ăn không ngon miệng. Trước đây ông ấy có thể ăn 2 bát cơm, bây giờ một bát còn thừa lại. Ông cũng luôn cảm thấy mệt mỏi, ngay cả việc xuống lầu mua rau cũng không có sức. Hôm nọ, khi đang đi dạo với một người bạn, ông đột nhiên ôm bụng phải trên, nói hơi tức ngực, khó chịu, sắc mặt còn vàng vọt. Ban đầu mọi người không để ý, đều cho là do tuổi tác và lao lực. Nhưng vài ngày sau, mặt ông sưng lên, lòng trắng mắt ngày càng vàng. Gia đình vội vàng đưa ông đi viện, kiểm tra mới phát hiện, hóa ra là ung thư gan giai đoạn giữa và muộn.
Có người nói, ung thư gan là một trong những loại ung thư “xảo quyệt” nhất, bởi vì nó luôn âm thầm tiềm ẩn, đến khi có triệu chứng thì đã không còn ở giai đoạn sớm nữa. Liệu điều này có đúng là chỉ đến giai đoạn cuối mới phát hiện ra? Hoàn toàn không phải. Có bác sĩ từng nói, cơ thể thực sự đã phát ra tín hiệu cầu cứu từ rất sớm, chỉ là mọi người không để ý mà thôi.
Đa số bệnh nhân ung thư gan giai đoạn đầu không có biểu hiện điển hình, “lá gan thầm lặng” gặp vấn đề sẽ không lập tức gây ra triệu chứng ồn ào. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra rằng, khi 5 biểu hiện dưới đây xuất hiện thường xuyên, bạn cần phải cảnh giác: ung thư gan không hề “vô hình” như bạn nghĩ.
Gan nằm ở vị trí rất “kín đáo” trong cơ thể. Bản thân gan không có dây thần kinh cảm giác nên nhiều khi dù đã bị tổn thương, nó vẫn âm thầm làm việc mà không để bạn nhận ra. Nguyên nhân chính khiến tỷ lệ tử vong cao là do phát hiện quá muộn!
Các triệu chứng ung thư gan giai đoạn đầu tương tự như nhiều bệnh đường tiêu hóa, tổn thương mãn tính, không nặng hoặc thậm chí không rõ ràng. Nhiều người lầm tưởng đó chỉ là “mệt mỏi”, “ăn uống không tiêu” hoặc “chức năng gan hơi kém”, đến khi được chẩn đoán chính xác thì đã ở giai đoạn giữa hoặc muộn.
So với các khối u ở các cơ quan khác, các dấu hiệu ban đầu của ung thư gan thực sự rất mơ hồ và dễ bị bỏ qua. Đây cũng là lý do lớn nhất khiến nó được gọi là “kẻ giết người xảo quyệt”.
5 dấu hiệu xuất hiện thường xuyên, cảnh báo ung thư gan đang âm thầm tiến triển
Các bác sĩ đã tổng kết, khi ung thư gan tiềm ẩn, dễ xuất hiện nhất 5 dấu hiệu sau:
Thứ nhất, chán ăn, lượng thức ăn giảm đột ngột
Lượng thức ăn bình thường, gần đây đột nhiên “ăn không ngon”, thường xuyên buồn nôn, không biết tại sao lại gầy đi. Không thay đổi thuốc, cũng không thay đổi chế độ ăn uống, nhưng lại “ăn gì cũng không ngon miệng”.
Trong cuộc sống, nhiều người ăn không ngon, ngủ không yên nên dễ bỏ qua tín hiệu này. Nhưng dữ liệu y tế cho thấy, hơn 70% bệnh nhân ung thư gan giai đoạn đầu có biểu hiện chán ăn hoặc sụt cân ở các mức độ khác nhau. Chức năng gan suy giảm dẫn đến rối loạn chuyển hóa ngoại vi, cân nặng giảm dần.
Thứ hai, mệt mỏi toàn thân, không có tinh thần
Cảm thấy “mệt”, xuống lầu lấy hàng cũng giống như tập thể dục cường độ cao. Sáng sớm thức dậy không thấy tỉnh táo mà lại thấy đau nhức xương khớp. Thống kê cho thấy, hơn 2/3 bệnh nhân ung thư gan, giai đoạn đầu xuất hiện “cảm giác mệt mỏi không rõ nguyên nhân”, thường bị nhầm lẫn với suy nhược cơ thể ở người cao tuổi.
Thứ ba, khó chịu ở bụng, đau âm ỉ hoặc tức nặng vùng bụng phải trên
Nhiều người luôn cảm thấy khó chịu ở bụng, nhưng không đau, chỉ hơi tức. Khi bệnh tiến triển, vùng bụng phải trên (vùng gan) có thể đau âm ỉ, cảm giác tức nặng hơn, thậm chí sờ thấy khối u. Thống kê lâm sàng cho thấy, khoảng 45% bệnh nhân ung thư gan khi phát hiện đã có “khó chịu vùng bụng phải trên” hoặc “cảm giác có khối u ở bụng” rõ rệt. Tín hiệu này thường bị bỏ qua và nhầm lẫn với “viêm dạ dày mãn tính”.
Thứ tư, vàng da, vàng mặt
Nhìn vào gương đột nhiên thấy da mặt vàng hơn trước, tay chân, lòng trắng mắt cũng vàng. Đây là biểu hiện của tổn thương tế bào gan làm tăng bilirubin. Vàng da không chỉ xuất hiện ở bệnh nhân viêm gan mà còn thường gặp ở bệnh nhân ung thư gan giai đoạn cuối với các mức độ khác nhau. Theo số liệu dịch tễ học, hơn 30% bệnh nhân ung thư gan giai đoạn tiến triển có “vàng da/vàng mắt rõ rệt”.
Thứ năm, phù hai chi dưới/mí mắt, cảm giác sưng không rõ nguyên nhân
Giày đang đi bỗng nhiên bị chật, mắt cá chân ấn vào có vết lõm và không đau; mặt, thậm chí cả mí mắt cũng bị sưng, tinh thần uể oải. Đây là biểu hiện của suy gan, giảm albumin và hội chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa. Không ít người khi huyết áp, tim, thận đều bình thường, phát hiện chân bị sưng, đi kiểm tra kịp thời thì phát hiện gan có vấn đề, kết quả nhanh chóng được chẩn đoán là bệnh ác tính ở gan.
Bạn có thể nghĩ rằng, liệu có phải cứ có những biểu hiện này là chắc chắn bị ung thư gan? Không hẳn. Nhiều vấn đề về hệ tiêu hóa, mệt mỏi mãn tính, túi mật, tim hoặc thận cũng có thể có các triệu chứng tương tự. Tuy nhiên, nếu những tín hiệu này xuất hiện lặp đi lặp lại và ngày càng nặng hơn, đồng thời xuất hiện hai hoặc nhiều hơn các triệu chứng trên, bạn cần hết sức cảnh giác với các vấn đề nghiêm trọng về gan. Đặc biệt là những người bị viêm gan B mãn tính, uống nhiều rượu bia trong thời gian dài, có tiền sử gia đình, ăn uống nhiều dầu mỡ, mặn trong thời gian dài càng phải cẩn thận.
Trong số này, điểm thứ 4 “vàng da” và điểm thứ 5 “phù không rõ nguyên nhân” đặc biệt dễ bị bỏ qua. Nhiều người đến khi da vàng, phù toàn thân mới chú ý, việc trì hoãn này kéo dài nửa năm một năm, bỏ lỡ thời gian vàng để điều trị.
Có phương pháp tự kiểm tra nào không? Các bác sĩ thường không khuyến khích “chỉ dựa vào triệu chứng” để phỏng đoán và trì hoãn. Để tầm soát và điều trị ung thư gan sớm, việc dựa vào kiểm tra sức khỏe và chẩn đoán hình ảnh đáng tin cậy hơn nhiều so với việc tự “cảm nhận”.
1. Chú trọng kiểm tra chức năng gan và dấu hiệu ung thư
Mỗi năm ít nhất một lần kiểm tra chức năng gan, alpha-fetoprotein (AFP) và các dấu hiệu ung thư khác. Nếu bản thân bị viêm gan B, gan nhiễm mỡ, gan do rượu, có tiền sử gia đình mắc bệnh xơ gan, cần tăng tần suất kiểm tra.
2. Thực hiện siêu âm, CT và MRI gan kịp thời
Siêu âm đã có thể bao phủ 80% khả năng tầm soát ung thư gan sớm. MRI và CT tăng cường tại các bệnh viện chuyên khoa có thể giúp phát hiện sớm các tổn thương nhỏ. Điều này an toàn và đáng tin cậy hơn nhiều so với việc “cảm thấy cơ thể bất thường”.
3. Duy trì chế độ sinh hoạt và ăn uống lành mạnh
Kiêng rượu, hạn chế dầu mỡ, ăn nhiều rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, ít ăn đồ muối chua, nướng, thực phẩm bị mốc, rất quan trọng để “giảm tải” cho gan. Tập thể dục thường xuyên, kiểm soát cân nặng.
4. Khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ, cần đi khám ngay
Đừng nghĩ rằng “để sau”, “chịu đựng được”, đặc biệt đối với nhóm người trên 40 tuổi, nam giới trung niên và cao tuổi, người có tiền sử bệnh gan mãn tính, khi có các biểu hiện trên, cần đến ngay bệnh viện chuyên khoa gan mật/tiêu hóa để khám.
5. Không tin vào “bài thuốc dân gian” hoặc “thuốc tiên” được lan truyền trên mạng
Hậu quả của việc trì hoãn điều trị rất nghiêm trọng. Điều trị ung thư gan càng sớm càng tốt, các phương pháp điều trị y tế chính thống mới có thể kéo dài thời gian và tỷ lệ sống.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: SH)
