Ung thư buồng trứng chỉ chiếm 3% trong tổng số các bệnh lý ung thư thường gặp, nhưng lại đứng thứ 5 các bệnh lý ung thư gây tử vong ở nữ giới…
Ung thư buồng trứng là nhóm bệnh lý ác tính với các tế bào u bắt nguồn từ buồng trứng, vòi tử cung hoặc từ phúc mạc phát triển thành, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do bệnh lý ác tính phụ khoa ở nữ giới. Theo thống kê của Globocan 2020 tại Việt Nam ghi nhận 1404 ca mắc mới và 923 ca tử vong do bệnh.
Thống kê cho thấy, ung thư buồng trứng chỉ chiếm 3% trong tổng số các bệnh lý ung thư thường gặp, nhưng lại đứng thứ 5 các bệnh lý ung thư gây tử vong ở nữ giới.
Buồng trứng nằm sâu trong khung chậu, chỉ nhỏ bằng quả hạnh nhân. Phía trước là bàng quang, phía sau dựa vào trực tràng, phía dưới nối với âm đạo và xung quanh được bao bọc bởi các quai ruột. Vì vậy, buồng trứng rất khó phát hiện khi có vấn đề. Đến khi xuất hiện các triệu chứng như cổ trướng, tắc ruột thì tế bào ung thư đã “mở chi nhánh” khắp ổ bụng.
Giai đoạn đầu của ung thư buồng trứng thường không có triệu chứng rõ ràng. Chỉ đến giai đoạn muộn, khi xuất hiện cổ trướng, di căn đường tiêu hóa, mới có các triệu chứng không điển hình như chướng bụng, sụt cân, rối loạn kinh nguyệt, đau lưng, phù chân. Điều này dẫn đến việc nhiều bệnh nhân ung thư buồng trứng ban đầu có thể đi khám ở các khoa khác, làm chậm trễ việc chẩn đoán và điều trị. Hiện nay, chưa có “hệ thống cảnh báo tội phạm” như xét nghiệm HPV đối với ung thư cổ tử cung. Siêu âm giống như “mò kim đáy bể”, trong khi tỷ lệ phổ cập xét nghiệm gen ở nhóm nguy cơ cao chưa đến 10%.
Y học cổ truyền cho rằng ung thư buồng trứng có liên quan mật thiết đến tình trạng suy thận, tích tụ đờm và ứ trệ. Việc phòng ngừa cần phải xác định rõ thể trạng:
– Thể đàm thấp (béo phì, lưỡi bẩn): Dùng cháo ý dĩ đậu đỏ để khử thấp, kết hợp với chế độ ăn ít carbohydrate, nhiều chất xơ theo khuyến nghị của y học hiện đại để giảm nguy cơ liên quan đến béo phì.
– Thể âm hư (bốc hỏa, đổ mồ hôi trộm): Dùng chè kỷ tử ngân nhĩ để tư âm, đồng thời tránh các sản phẩm bổ sung estrogen như sữa ong chúa theo khuyến cáo của y học hiện đại.
– Thể huyết ứ (da xanh xao): Dùng trà hoa hồng sơn tra để hoạt huyết, kết hợp với aspirin liều thấp theo khuyến nghị của y học hiện đại để giảm các yếu tố viêm.
Đối với nhóm người có đột biến BRCA1/2, cần thực hiện kiểm tra kết hợp CA125 và siêu âm mỗi 6 tháng, bắt đầu từ 30 tuổi, và xem xét cắt bỏ dự phòng ống dẫn trứng/buồng trứng nếu cần thiết. Sau 45 tuổi, nên kiểm tra CA125 và siêu âm qua ngả âm đạo hàng năm. Nếu chỉ số ROMA (thuật toán đánh giá nguy cơ ung thư buồng trứng) > 25%, cần thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu hơn.
Y học cổ truyền đề cao phương pháp “dùng thức ăn thay thuốc”. Uống 2 cốc trà xanh mỗi ngày, vì polyphenol trong trà xanh có thể ức chế sự hình thành mạch máu của khối u, giảm 60% nguy cơ ung thư buồng trứng. Nên ăn nhiều rau họ cải, bông cải xanh, bắp cải vì chúng chứa glucosinolate, chất này khi phân hủy sẽ tạo ra isothiocyanate có thể gây chết tế bào ung thư.
Đồng thời, nên tập luyện bát đoạn cẩm vào buổi sáng để lưu thông kinh mạch gan, tập Thái Cực Quyền vào buổi tối để điều hòa khí huyết. Duy trì 150 phút vận động aerobic mỗi tuần. Đối với người béo phì, cứ giảm 5% BMI thì nguy cơ ung thư giảm 10%. Xoa bóp huyệt Thái xung, huyệt Đản trung có thể giúp lưu thông khí huyết, kết hợp với bài thuốc Cam mạch đại táo thang để giảm lo âu.
Hormone căng thẳng cortisol ở mức cao sẽ ức chế hệ miễn dịch. Do đó, nên thực hành thiền định, tắm nắng 30 phút mỗi tuần 3 lần để tăng cường sản xuất serotonin. Các bà mẹ thường nói “không có việc gì thì đừng tốn tiền đi khám”. Tuy nhiên, ung thư buồng trứng, “kẻ giết người thầm lặng” này, lại thường nhắm vào những phụ nữ cần cù, tiết kiệm.
(Ảnh minh họa: Internet)
