Nghiên cứu cho thấy, gần 50% phụ nữ trên 35 tuổi bị u xơ tử cung, phụ nữ trên 45 tuổi là 70%. Việt Nam là đất nước có tỷ lệ mắc u xơ tử cung cao hơn nhiều quốc gia, khu vực do nhiều người chưa có thói quen thăm khám phụ khoa định kỳ, thiết bị y tế còn hạn chế tại nhiều cơ sở… nên không phát hiện được những khối u khi còn rất nhỏ.
Hầu hết u xơ tử cung không gây ra biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, biến chứng phổ biến nhất của u xơ tử cung là:
– Đau không kiểm soát được.
– Sưng bụng hoặc vùng chậu.
– Chảy máu quá nhiều.
– Thiếu máu.
– Vô sinh (trường hợp này hiếm gặp).
Thiếu máu là tình trạng xảy ra khi cơ thể bạn không có đủ tế bào hồng cầu khỏe mạnh để vận chuyển oxy đến các cơ quan. Thiếu máu có thể xảy ra ở những người có kinh nguyệt thường xuyên hoặc cực kỳ nhiều. U xơ tử cung có thể khiến kinh nguyệt của bạn rất nhiều hoặc thậm chí chảy máu giữa các kỳ kinh.
Hãy trao đổi với bác sĩ chăm sóc sức khỏe nếu bạn đang gặp các triệu chứng thiếu máu trong khi bị u xơ tử cung.
Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ phát hiện u xơ tử cung trong quá trình khám vùng chậu. Thông thường, tình trạng chảy máu nhiều và các triệu chứng liên quan khác có thể khiến bác sĩ cân nhắc đến u xơ tử cung như một phần của quá trình chẩn đoán. Có một số xét nghiệm có thể được thực hiện để xác nhận u xơ tử cung và xác định kích thước cũng như vị trí của u xơ. Các xét nghiệm này có thể bao gồm:
– Siêu âm: Xét nghiệm hình ảnh không xâm lấn này sẽ tạo ra hình ảnh các cơ quan nội tạng của bạn bằng sóng âm.
– Chụp cộng hưởng từ (MRI): Xét nghiệm này sẽ tạo ra hình ảnh chi tiết về các cơ quan nội tạng của bạn bằng cách sử dụng nam châm và sóng vô tuyến.
– Chụp cắt lớp vi tính (CT): Chụp CT sử dụng hình ảnh X-quang để tạo ra hình ảnh chi tiết về các cơ quan nội tạng của bạn từ nhiều góc độ.
– Soi tử cung: Trong quá trình soi tử cung, bác sĩ sẽ sử dụng một thiết bị gọi là ống soi (một ống mỏng, mềm có gắn camera ở đầu) để quan sát u xơ tử cung bên trong tử cung. Ống soi sẽ được đưa qua âm đạo và cổ tử cung của bạn rồi đưa vào tử cung.
– Chụp tử cung vòi trứng (HSG): Đây là một loại chụp X-quang chi tiết, trong đó bác sĩ sẽ tiêm chất cản quang và sau đó chụp X-quang tử cung của bạn.
– Siêu âm tử cung vòi trứng: Trong xét nghiệm hình ảnh này, bác sĩ sẽ đặt một ống thông nhỏ vào âm đạo của bạn và sau đó tiêm nước muối vào tử cung. Chất lỏng bổ sung này giúp tạo ra hình ảnh tử cung rõ nét hơn so với hình ảnh bạn thấy trong siêu âm thông thường.
– Nội soi ổ bụng: Trong xét nghiệm này, bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ ở bụng dưới của bạn. Một ống mỏng và mềm có gắn camera ở đầu sẽ được đưa vào để quan sát kỹ các cơ quan nội tạng.
Phương pháp điều trị u xơ tử cung có thể khác nhau tùy thuộc vào kích thước, số lượng và vị trí của u xơ, cũng như các triệu chứng mà chúng gây ra. Nếu bạn không gặp bất kỳ triệu chứng nào từ u xơ, bạn có thể không cần điều trị. U xơ tử cung nhỏ thường có thể được để nguyên. Một số người không bao giờ gặp bất kỳ triệu chứng nào hoặc gặp bất kỳ vấn đề nào liên quan đến u xơ. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể khuyên bạn nên theo dõi u xơ tử cung của bạn qua những lần kiểm tra vùng chậu.
Nếu bạn gặp các triệu chứng từ u xơ tử cung, bao gồm thiếu máu do chảy máu quá nhiều, đau vừa đến dữ dội hoặc các vấn đề về đường tiết niệu và ruột, bạn sẽ cần điều trị để hỗ trợ. Kế hoạch điều trị của bạn sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm:
– Bạn có bao nhiêu u xơ tử cung?
– Kích thước u xơ tử cung thế nào?
– Vị trí u xơ tử cung của bạn ở đâu?
– Các triệu chứng bạn đang gặp phải liên quan đến u xơ tử cung là gì?
– Bạn có mong muốn giữ lại tử cung không?
Lựa chọn điều trị tốt nhất cho bạn cũng sẽ phụ thuộc vào kế hoạch mang thai trong tương lai. Hãy trao đổi với bác sĩ chăm sóc sức khỏe của bạn về mục tiêu sinh sản khi thảo luận về các lựa chọn điều trị. Các lựa chọn điều trị u xơ tử cung có thể bao gồm:
Thuốc
– Thuốc giảm đau không kê đơn (OTC): Các loại thuốc này giúp kiểm soát cơn đau và sự khó chịu do u xơ tử cung gây ra. Thuốc OTC bao gồm acetaminophen và ibuprofen.
– Thuốc bổ sung sắt: Nếu bạn bị thiếu máu do chảy máu quá nhiều, bác sĩ cũng có thể đề nghị bạn dùng thuốc bổ sung sắt.
– Biện pháp tránh thai: Biện pháp tránh thai cũng có thể giúp giảm các triệu chứng của u xơ tử cung, cụ thể là chảy máu nhiều trong và giữa các kỳ kinh nguyệt và đau bụng kinh. Có nhiều lựa chọn tránh thai khác nhau mà bạn có thể sử dụng, bao gồm thuốc tránh thai uống, vòng tránh thai, thuốc tiêm và dụng cụ tử cung (IUD).
– Thuốc chủ vận hormone giải phóng gonadotropin (GnRH): Các loại thuốc này có tác dụng làm co các khối u xơ. Đôi khi, chúng được sử dụng để làm co khối u xơ trước khi phẫu thuật, giúp cắt bỏ khối u xơ dễ dàng hơn. Tuy nhiên, các loại thuốc này chỉ có tác dụng tạm thời và nếu bạn ngừng dùng, khối u xơ có thể phát triển trở lại.
– Liệu pháp uống: Elagolix là liệu pháp uống mới để kiểm soát tình trạng chảy máu tử cung nhiều ở những người chưa mãn kinh với u xơ tử cung có triệu chứng. Có thể dùng trong vòng 24 tháng. Hãy trao đổi với bác sĩ về ưu và nhược điểm của liệu pháp này. Một liệu pháp uống khác, axit tranexamic, điều trị tình trạng chảy máu kinh nguyệt nhiều ở những người bị u xơ tử cung.
Điều quan trọng là phải trao đổi với bác sĩ về bất kỳ loại thuốc nào bạn đang dùng. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu dùng thuốc mới để thảo luận về bất kỳ biến chứng nào có thể xảy ra.
Phẫu thuật u xơ tử cung
Có một số yếu tố cần cân nhắc khi nói về các loại phẫu thuật khác nhau để cắt bỏ u xơ tử cung. Không chỉ kích thước, vị trí và số lượng u xơ tử cung có thể ảnh hưởng đến loại phẫu thuật mà mong muốn mang thai trong tương lai của bạn cũng có thể là một yếu tố quan trọng khi lập kế hoạch điều trị. Một số lựa chọn phẫu thuật bảo tồn tử cung, cho phép bạn mang thai trong tương lai, trong khi các lựa chọn khác có thể làm hỏng hoặc cắt bỏ tử cung.
Cắt bỏ u xơ tử cung là một thủ thuật cho phép bác sĩ cắt bỏ u xơ tử cung. Có một số loại cắt bỏ u xơ tử cung. Loại thủ thuật có thể hiệu quả nhất đối với bạn sẽ phụ thuộc vào vị trí u xơ tử cung, kích thước của chúng và số lượng u xơ tử cung của bạn. Các loại thủ thuật cắt bỏ u xơ tử cung để loại bỏ u xơ tử cung có thể bao gồm:
– Nội soi tử cung: Bác sĩ sẽ đưa một ống soi (một dụng cụ mỏng, mềm dẻo, giống như ống) qua âm đạo và cổ tử cung của bạn và vào tử cung. Bác sĩ sẽ sử dụng ống soi để cắt bỏ và loại bỏ u xơ tử cung.
– Nội soi ổ bụng: Trong thủ thuật này, bác sĩ sẽ sử dụng ống soi để loại bỏ u xơ tử cung. Không giống như nội soi tử cung, thủ thuật này liên quan đến việc tạo một vài vết rạch nhỏ trên bụng của bạn. Đây là cách ống soi sẽ đi vào và ra khỏi cơ thể bạn.
– Phẫu thuật nội soi ổ bụng: Trong thủ thuật này, bác sĩ sẽ rạch một vết rạch lớn hơn trên bụng của bạn và loại bỏ u xơ tử cung thông qua vết rạch này.
Nếu bạn không có kế hoạch mang thai trong tương lai, bác sĩ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể đề xuất các lựa chọn bổ sung. Các lựa chọn này có thể rất hiệu quả, nhưng chúng thường ngăn ngừa mang thai trong tương lai. Chúng có thể bao gồm:
– Cắt bỏ tử cung: Bác sĩ sẽ cắt bỏ tử cung của bạn trong quá trình cắt bỏ tử cung. Cắt bỏ tử cung là cách duy nhất để chữa khỏi u xơ tử cung. Bằng cách cắt bỏ hoàn toàn tử cung, u xơ tử cung không thể tái phát và các triệu chứng của bạn sẽ biến mất. Nếu buồng trứng của bạn vẫn còn nguyên, bạn sẽ không mãn kinh sau khi cắt bỏ tử cung. Quy trình này có thể được khuyến nghị nếu bạn bị chảy máu rất nhiều từ u xơ tử cung hoặc nếu bạn có u xơ tử cung lớn. Các ca cắt bỏ tử cung ít xâm lấn bao gồm các phương pháp qua đường âm đạo, nội soi hoặc bằng robot.
– Thuyên tắc u xơ tử cung: Bác sĩ X quang can thiệp thực hiện quy trình này với sự trợ giúp của bác sĩ phụ khoa. Họ đặt một ống thông nhỏ vào động mạch tử cung hoặc động mạch quay của bạn và tiêm các hạt nhỏ, sau đó chặn dòng máu từ động mạch đến u xơ tử cung. Việc mất lưu lượng máu sẽ làm u xơ tử cung co lại và cải thiện các triệu chứng của bạn. Thủ thuật này có thể không phù hợp với tất cả mọi người.
– Đốt sóng cao tần (RFA): Đây là phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả sử dụng năng lượng vi sóng (RF) để điều trị u xơ tử cung. Phương pháp này được khuyến nghị cho những người chưa đến tuổi mãn kinh. Phương pháp này điều trị u xơ tử cung nhỏ hơn.
Bất kỳ phương pháp điều trị nào cũng có thể có rủi ro. Thuốc có thể có tác dụng phụ và một số có thể không phù hợp với bạn. Hãy trao đổi với bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn có thể đang dùng để điều trị các tình trạng bệnh lý khác và toàn bộ tiền sử bệnh lý trước khi bắt đầu dùng thuốc mới. Nếu bạn gặp tác dụng phụ sau khi bắt đầu dùng thuốc mới, hãy gọi cho bác sĩ để thảo luận về các lựa chọn của bạn.
Phẫu thuật điều trị u xơ tử cung cũng có những rủi ro. Bất kỳ cuộc phẫu thuật nào cũng khiến bạn có nguy cơ bị nhiễm trùng và chảy máu, bao gồm các rủi ro liên quan đến gây mê. Một rủi ro khác của phẫu thuật cắt bỏ u xơ tử cung có thể liên quan đến việc mang thai trong tương lai. Một số lựa chọn phẫu thuật có thể ngăn ngừa việc mang thai trong tương lai. Cắt bỏ u xơ tử cung là một thủ thuật chỉ cắt bỏ u xơ, cho phép mang thai trong tương lai. Tuy nhiên, những người đã cắt bỏ u xơ tử cung có thể cần phải sinh mổ.
Nhìn chung, bạn không thể phòng ngừa u xơ tử cung. Bạn có thể giảm nguy cơ bằng cách duy trì cân nặng cơ thể khỏe mạnh và khám phụ khoa thường xuyên. Nếu bạn có u xơ tử cung nhỏ, hãy lập kế hoạch với bác sĩ chăm sóc sức khỏe để theo dõi chúng.
(Ảnh minh họa: Internet)
