Trà là thức uống phổ biến với nhiều lợi ích cho sức khỏe, tuy nhiên một số loại trà có thể gây hại gan nếu uống không đúng cách. Bài viết này sẽ chỉ ra 3 loại trà cần tránh và cách uống trà an toàn để bảo vệ sức khỏe lá gan.
Trà, một trong những thức uống lâu đời nhất thế giới, đã được yêu thích hàng ngàn năm trên toàn cầu. Từ trà xanh, trà đen của Trung Quốc đến trà sữa Ấn Độ và trà chiều Anh Quốc, văn hóa trà đã hòa quyện vào mọi mặt của cuộc sống thường ngày. Uống trà không chỉ là một thói quen hàng ngày mà lợi ích sức khỏe của nó cũng được công nhận rộng rãi. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống trà điều độ có thể thúc đẩy quá trình trao đổi chất, tăng cường khả năng chống oxy hóa và thậm chí giúp ngăn ngừa một số bệnh.
Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích, một số loại trà có thể gây ra những tổn hại tiềm ẩn cho sức khỏe, đặc biệt là gan. Trong những năm gần đây, nhận thức về sức khỏe của người dân đã tăng lên đáng kể. Nhiều nghiên cứu liên tiếp cho thấy, một số loại trà và cách uống trà có thể gây ra mối đe dọa tiềm ẩn cho sức khỏe gan, thậm chí còn được xếp vào “danh sách đen” gây hại gan. Đối với những người chú trọng dưỡng sinh, việc lựa chọn trà khoa học và uống trà điều độ đã trở thành yếu tố quan trọng để bảo vệ sức khỏe.
Một người đàn ông 47 tuổi, do công việc bận rộn thường xuyên phải thức khuya, gần đây đã đến bệnh viện kiểm tra vì cảm thấy mệt mỏi kéo dài và khó chịu ở vùng bụng trên. Kết quả kiểm tra cho thấy chức năng gan của ông bất thường. Sau khi hỏi về thói quen ăn uống, bác sĩ phát hiện ông uống rất nhiều đồ uống trà có đường mỗi ngày và thường xuyên sử dụng trà quá hạn hoặc bảo quản không đúng cách.
Bác sĩ cảnh báo rằng những thói quen uống trà không đúng cách này, đặc biệt là việc tiêu thụ đồ uống trà có đường và trà biến chất, có thể là nguyên nhân quan trọng gây tổn thương gan. Nghe theo lời khuyên của bác sĩ, ông bắt đầu điều chỉnh thói quen uống trà, giảm lượng đồ uống có đường và mua trà tươi, đảm bảo chất lượng.
Nhiều người thiếu kiến thức về trà, thường uống quá nhiều trà bảo quản không đúng cách hoặc trà có đường mà vô tình bỏ qua những mối đe dọa tiềm ẩn của chúng đối với sức khỏe gan. Đối với những người có thói quen uống trà lâu dài, đặc biệt là những người có chức năng chuyển hóa gan yếu, việc nắm vững phương pháp bảo quản trà khoa học và cách uống trà lành mạnh đã trở thành bài học cần thiết để duy trì sức khỏe gan.
Việc bảo quản trà tại nhà khá phổ biến, nhưng nếu độ ẩm môi trường quá cao, trà rất dễ bị mốc. Trà bị ẩm mốc sẽ sinh ra rất nhiều độc tố nấm mốc, trong đó nguy hiểm nhất là aflatoxin.
Là chất gây ung thư mạnh được quốc tế công nhận, aflatoxin có độc tính nhắm vào gan. Việc tiêu thụ aflatoxin trong thời gian dài sẽ phá hủy trực tiếp cấu trúc tế bào gan, làm tăng đáng kể nguy cơ mắc ung thư gan. Aflatoxin sau khi vào cơ thể qua thức ăn sẽ được chuyển hóa ở gan, ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng gan, gây tổn thương tế bào gan, thậm chí gây xơ gan.
Nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ mắc bệnh gan ở nhóm công nhân tiếp xúc lâu dài với độc tố nấm mốc cao hơn nhiều so với người bình thường. Trong cuộc sống hàng ngày, do thiếu quan tâm đến môi trường bảo quản trà, nhiều người thường bỏ qua tình trạng trà bị mốc. Do đó, để bảo vệ sức khỏe gan, khi mua trà cần chú ý kiểm tra hạn sử dụng và bảo quản trà ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm ướt và nhiệt độ cao để tránh trà bị biến chất và mốc.
Cùng với sự đa dạng của thị trường đồ uống, trà có đường dần chiếm lĩnh danh sách đồ uống hàng ngày của nhiều người trẻ và nhân viên văn phòng. Từ các loại trà trái cây, trà sữa cho đến trà đóng chai, hương vị phong phú của chúng được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, tác hại của trà có đường thường bị bỏ qua.
Trà có đường tuy mang lại cảm giác sảng khoái nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ cho sức khỏe. Hàm lượng đường trong trà có đường thường vượt quá mức mong đợi, mỗi chai có thể chứa hơn 20g đường. Lượng đường ẩn này gây ra thách thức liên tục cho hệ thống chuyển hóa gan. Uống lâu dài sẽ phá vỡ sự cân bằng chuyển hóa đường bình thường của gan, làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
Nghiên cứu y học đã xác nhận rằng lượng đường dư thừa trong gan sẽ trải qua quá trình chuyển hóa và cuối cùng tích tụ thành mỡ trong gan. Sự tích tụ lipid liên tục trong tế bào gan không chỉ làm suy yếu chức năng giải độc và chuyển hóa của gan mà còn có thể thông qua phản ứng viêm và quá trình xơ hóa, dần dần phát triển thành xơ gan, thậm chí là ung thư biểu mô tế bào gan và các bệnh gan giai đoạn cuối khác.
Vì vậy, việc giảm thiểu lượng trà có đường là một khâu quan trọng để duy trì sức khỏe gan. Bạn có thể chọn trà không đường hoặc ít đường, hoặc tự pha trà, tránh tiêu thụ quá nhiều đường nhân tạo. Kiểm soát chế độ ăn uống hợp lý, tránh tiêu thụ quá nhiều đường sẽ giúp duy trì chức năng chuyển hóa bình thường của gan.
Trà để qua đêm, tức là trà được pha từ ngày hôm trước và để qua một đêm rồi uống lại. Trà chứa nhiều hoạt chất tự nhiên, bao gồm polyphenol, caffeine và các thành phần khác. Khi trà đã pha để lâu, các chất này sẽ bị oxy hóa và phân hủy, không chỉ tạo điều kiện cho vi sinh vật sinh sôi mà còn có thể thúc đẩy sự hình thành các chất như nitrit.
Nghiên cứu cho thấy nitrit, tiền chất gây ung thư loại 2A, nếu tiêu thụ lâu dài sẽ phản ứng tạo thành nitrosamine và các chất gây ung thư mạnh khác, làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các khối u đường tiêu hóa. Đối với những người suy giảm chức năng gan, các chất chuyển hóa tích tụ trong trà để qua đêm sẽ làm tăng gánh nặng giải độc của tế bào gan, cản trở bài tiết mật và chuyển hóa thuốc, tạo thành vòng luẩn quẩn làm trầm trọng thêm tổn thương gan.
Để giảm thiểu rủi ro này, các chuyên gia khuyên nên uống trà trong vòng 4 giờ sau khi pha, tránh để lâu. Nếu cần bảo quản trà, nên cho vào hộp kín, sạch sẽ và tốt nhất là bảo quản lạnh. Cần tránh để trà tiếp xúc với không khí trong thời gian dài để giảm thiểu sự hình thành các chất có hại.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Sohu)
