Nhóm máu không chỉ quan trọng trong việc truyền máu mà còn có thể liên quan đến nguy cơ mắc một số bệnh, bao gồm cả ung thư. Cùng tìm hiểu về sự hình thành nhóm máu và mối liên hệ giữa chúng với sức khỏe.
Nhóm máu, một đặc điểm di truyền, được xác định bởi các kháng nguyên trên bề mặt hồng cầu. Mỗi người thừa hưởng một nhóm gen liên quan đến nhóm máu (A, B hoặc O) từ cha mẹ. Người mang nhóm máu A có kháng nguyên A, nhóm máu B có kháng nguyên B, nhóm máu AB có cả hai kháng nguyên A và B, trong khi nhóm máu O không mang kháng nguyên nào trong hai loại phổ biến này.
Trong huyết tương, nhóm máu A có kháng thể kháng B, nhóm máu B có kháng thể kháng A, nhóm máu O có cả kháng thể kháng A và kháng B, còn nhóm máu AB không có kháng thể nào. Ngoài hệ thống ABO, còn có hệ thống Rh, chủ yếu liên quan đến kháng nguyên D. Nếu hồng cầu có kháng nguyên D thì là Rh dương tính (Rh+), ngược lại là Rh âm tính (Rh-).
Sự khác biệt về kháng nguyên và kháng thể giữa các nhóm máu đòi hỏi sự tương thích trong truyền máu. Nhóm máu O được coi là “người cho máu vạn năng” vì có thể truyền cho tất cả các nhóm máu khác. Nhóm máu AB được xem là “người nhận máu vạn năng” vì có thể nhận máu từ bất kỳ nhóm máu nào trong hệ thống ABO. Nhóm máu A và B chỉ có thể nhận máu từ nhóm máu tương ứng và nhóm máu O. Một số nhóm máu hiếm khác thường chỉ tương thích với chính nhóm máu đó.
Một số nghiên cứu cho thấy mối liên hệ giữa nhóm máu và nguy cơ mắc một số bệnh lý, chẳng hạn như ung thư.
Người nhóm máu A có thể có nguy cơ cao hơn mắc ung thư dạ dày, có thể liên quan đến nhiễm trùng Helicobacter pylori và phản ứng miễn dịch. Kháng nguyên A dường như tạo điều kiện thuận lợi cho sự cư trú của vi khuẩn H. pylori, làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày.
Tương tự, một số nghiên cứu chỉ ra rằng người nhóm máu A và AB có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy cao hơn nhóm máu O. Điều này có thể liên quan đến vai trò của một số glycoprotein liên kết với nhóm máu trong quá trình phát triển ung thư tuyến tụy, đặc biệt đáng lưu ý ở những người có tiền sử gia đình mắc bệnh.
Ngoài ung thư, nhóm máu cũng có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc các bệnh khác. Ví dụ, người nhóm máu O dễ bị nhiễm vi khuẩn tả và H. pylori hơn, nhưng lại có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn. Trong khi đó, người nhóm máu AB có thể đối mặt với nguy cơ hình thành huyết khối tĩnh mạch cao hơn. Việc nhận thức được những nguy cơ tiềm ẩn này sẽ giúp mỗi người có biện pháp phòng ngừa và quản lý sức khỏe tốt hơn.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mối liên hệ giữa nhóm máu và ung thư không phải là tuyệt đối và không thể dùng làm tiêu chí duy nhất để đánh giá nguy cơ mắc bệnh. Nhóm máu chỉ là một trong nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe, bên cạnh di truyền, lối sống và môi trường.
(Ảnh minh họa: Innternet)
