Hiện, đây được coi là lá chắn bảo vệ não bộ khi bạn ngày càng già đi.
Sa sút trí tuệ là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở Anh, ảnh hưởng đến khoảng 1 triệu người. Khoảng 1/4 dân số Anh từng trải qua bệnh zona, một bệnh nhiễm trùng gây ra phát ban đau đớn, đặc biệt nghiêm trọng ở người lớn tuổi. Các nhà khoa học tin rằng, virus varicella-zoster, tác nhân gây bệnh zona, có thể làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ.
Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS) (Anh) hiện cung cấp miễn phí vắc-xin zona Shingrix. Trước đó, NHS sử dụng Zostavax, phiên bản cũ hơn. Một nghiên cứu lớn của nhà sản xuất GSK đang được tiến hành để xem liệu Shingrix có tác động tương tự đến nguy cơ sa sút trí tuệ hay không. Nếu việc chống lại virus zona được chứng minh là lá chắn bảo vệ não, Shingrix cũng sẽ mang lại hiệu quả bảo vệ tương tự.
Tại Anh, vắc-xin zona được cung cấp miễn phí cho tất cả những người từ 70 đến 79 tuổi, và một số người trên 65 tuổi sau khi chương trình được mở rộng vào năm 2023. Tuy nhiên, tỷ lệ tiêm chủng còn thấp, với chưa đến một nửa số người đủ điều kiện tham gia.
Đối tượng đủ điều kiện tiêm chủng ở Anh và xứ Wales bao gồm: Tất cả những người từ 70 đến 79 tuổi; những người từ 65 đến 69 tuổi, sinh vào hoặc sau ngày 1 tháng 9 năm 2023; và những người từ 50 tuổi trở lên bị suy giảm miễn dịch nghiêm trọng, chẳng hạn như do ung thư máu hoặc ghép tạng. Vắc-xin được tiêm 2 liều, cách nhau 6-12 tháng. Bệnh nhân nên liên hệ với bác sĩ đa khoa để tìm hiểu thêm hoặc đặt lịch tiêm.
Một nghiên cứu của Đại học Stanford (Mỹ) đã so sánh hồ sơ y tế của 280.000 người ở Wales trước và sau khi triển khai vắc-xin vào năm 2013. Kết quả cho thấy, những người được tiêm phòng ở tuổi 79 ít có nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ hơn 20% 7 năm sau đó, khi họ ở độ tuổi 80.
Tác giả nghiên cứu, Tiến sĩ Pascal Geldsetzer (Đại học Stanford) cho biết: “Đây là một phát hiện thực sự nổi bật. Tín hiệu bảo vệ mạnh mẽ này hiện hữu trong mọi cách phân tích dữ liệu”. Ông nói thêm rằng, nghiên cứu dân số này gần như tốt như một thử nghiệm lâm sàng vì việc giới hạn độ tuổi nghiêm ngặt giúp dễ dàng so sánh những người có độ tuổi và tình trạng sức khỏe tương tự.
Giáo sư Anthony Hannan (Viện Florey, Úc), người không tham gia nghiên cứu, nhận định: “Có thể vắc-xin có tác động trực tiếp đến các tế bào miễn dịch của não, nhưng cũng có thể hoạt động bằng cách làm chậm quá trình lão hóa não hoặc tăng cường khả năng phục hồi. Bước tiếp theo là tìm hiểu chính xác cách thức vắc-xin phát huy tác dụng bảo vệ và sử dụng thông tin đó để phát triển các phương pháp mới, ngăn ngừa và điều trị chứng sa sút trí tuệ. Điều này cũng làm tăng khả năng trong tương lai có thể có các chương trình tiêm chủng cụ thể với mục tiêu chính là ngăn ngừa chứng sa sút trí tuệ”.
Nghiên cứu này đã được công bố trên Tạp chí Nature. Phát hiện này bổ sung thêm vào những phát hiện trước đây cho thấy virus Herpes làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ và tiêm chủng có thể mang lại sự bảo vệ.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: The Sun)
