Nghiên cứu mới cho thấy, người cao tuổi hoàn toàn có thể lấy lại sức khỏe tối ưu bằng cách thay đổi lối sống lành mạnh. Điều này mang đến hy vọng cho hàng triệu người cao tuổi trên toàn thế giới về một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc hơn.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) báo cáo rằng vào năm 2020, trên toàn thế giới, số người từ 60 tuổi trở lên nhiều hơn số trẻ em dưới 5 tuổi. Dân số toàn cầu từ 60 tuổi trở lên dự kiến sẽ tăng từ 12% năm 2015 lên 22% vào năm 2050. Khi tuổi thọ ngày càng tăng, mong muốn sống khỏe mạnh càng lâu càng tốt cũng trở nên thiết yếu. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng dễ dàng. Các nghiên cứu trước đây cho thấy một số yếu tố lối sống có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe của người cao tuổi. Bao gồm chế độ ăn uống không lành mạnh, hút thuốc, thiếu ngủ, lối sống ít vận động, căng thẳng mãn tính và cô lập xã hội.
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí PLOS One cho thấy, người cao tuổi hoàn toàn có thể lấy lại được sức khỏe tối ưu bằng cách lựa chọn lối sống lành mạnh, ngay cả khi đã 60 tuổi trở lên. Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu sức khỏe của hơn 8.000 người cao tuổi tham gia Nghiên cứu Tuổi thọ Canada (CLSA). Những người tham gia nghiên cứu từ 60 tuổi trở lên khi tham gia và không đáp ứng các tiêu chí về “sức khỏe tối ưu”.
Tiến sĩ Mabel Ho (tốt nghiệp tiến sĩ tại Khoa Công tác Xã hội Factor-Inwentash (FIFSW), Đại học Toronto và Viện Đường đời và Lão hóa, đồng thời là tác giả đầu tiên của nghiên cứu này) giải thích với Medical News Today: “Sức khỏe tối ưu là sự kết hợp của nhiều khía cạnh khách quan và chủ quan của quá trình lão hóa tốt”.
Bà nói thêm: “Chúng tôi định nghĩa sức khỏe tối ưu là không bị hạn chế trong các hoạt động hàng ngày, không mắc bệnh tâm thần nghiêm trọng, các vấn đề về trí nhớ hoặc đau đớn suy nhược và có sự hỗ trợ xã hội mạnh mẽ. Nó cũng bao gồm mức độ sức khỏe thể chất và tinh thần cao, hạnh phúc và hài lòng với cuộc sống, bất kể số lượng bệnh mãn tính mà một người có thể mắc phải”.
Khi kết thúc nghiên cứu, các nhà khoa học phát hiện ra rằng những người tham gia tuân theo các yếu tố lối sống lành mạnh cụ thể, duy trì hoạt động thể chất, không hút thuốc, ngủ ngon và ngăn ngừa các bệnh mãn tính như tiểu đường hoặc loãng xương – đã tăng cơ hội lấy lại sức khỏe tối ưu trong khoảng thời gian 3 năm. Tiến sĩ Esme Fuller-Thomson (giám đốc Viện Đường đời & Lão hóa và giáo sư tại Khoa Công tác Xã hội Factor-Inwentash (FIFSW) tại Đại học Toronto, đồng thời là tác giả cấp cao của nghiên cứu) chia sẻ với MNT: “Nghiên cứu này mang đến hy vọng khi cho thấy người cao tuổi có thể lấy lại sức khỏe tối ưu, ngay cả sau những giai đoạn khó khăn”.
Bà Fuller-Thomson nói thêm: “Những phát hiện này nhấn mạnh các yếu tố lối sống có thể thay đổi như duy trì hoạt động, duy trì cân nặng hợp lý, kiểm soát các bệnh mãn tính và nuôi dưỡng sức khỏe tinh thần và xã hội là chìa khóa để cải thiện sức khỏe”.
Bà tiếp tục: “Những yếu tố này có thể đạt được và có thể được hỗ trợ thông qua các chương trình như các lớp tập thể dục thân thiện với người cao tuổi, các chương trình tự quản lý bệnh mãn tính và hỗ trợ sức khỏe tâm thần. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của các chính sách và dịch vụ thúc đẩy lão hóa khỏe mạnh, cuối cùng chứng minh rằng với sự hỗ trợ phù hợp, người cao tuổi có thể phát triển mạnh mẽ và đóng góp sức mạnh của họ cho xã hội”.
Các nhà khoa học cũng phát hiện ra rằng những người tham gia có sức khỏe tâm lý và cảm xúc tốt khi bắt đầu nghiên cứu có nhiều khả năng đạt lại được sức khỏe tối ưu nhất. Bà Fuller-Thomson báo cáo: “Những người có sức khỏe tâm lý và cảm xúc tốt khi bắt đầu nghiên cứu có khả năng đạt được sức khỏe tối ưu sau ba năm cao gấp gần năm lần. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của các biện pháp can thiệp sớm hỗ trợ sức khỏe tâm thần”.
MNT đã có cơ hội trao đổi với bác sĩ Manisha Parulekar (giám đốc Khoa Lão khoa tại Trung tâm Y tế Đại học Hackensack và đồng giám đốc Trung tâm Mất trí nhớ và Sức khỏe Não bộ tại Trung tâm Y tế Đại học Hackensack ở New Jersey) về nghiên cứu này. Bác sĩ Parulekar (không tham gia vào nghiên cứu này) nhận xét: “Người ta đã xác định rõ rằng các yếu tố như hoạt động thể chất, không hút thuốc và kết nối xã hội góp phần tạo nên sức khỏe tốt”. Bà nhấn mạnh: “Phát hiện gần một phần tư số người cao tuổi đang gặp khó khăn có thể lấy lại sức khỏe tối ưu sau khi nhận được sự hỗ trợ toàn diện phù hợp trong 3 năm là rất đáng khích lệ. Nó phản bác mạnh mẽ câu chuyện phổ biến về lão hóa như một sự suy giảm tất yếu, một chiều”.
Bác sĩ Parulekar tiếp tục: “Với dân số già hóa trên toàn cầu, nghiên cứu này rất quan trọng vì một số lý do. Nghiên cứu này nêu ra nhu cầu quan trọng của một phương pháp kết hợp giữa chăm sóc sức khỏe và chính sách công để giúp cải thiện sức khỏe dân số và giảm gánh nặng chăm sóc sức khỏe”.
Bà nói với chúng tôi: “Dân số cao tuổi khỏe mạnh hơn, phát triển mạnh hơn cần ít chăm sóc y tế chuyên sâu hơn, giảm chi phí cho xã hội. Nó có thể cải thiện chất lượng cuộc sống bằng cách cung cấp một lộ trình cho các cá nhân sống trọn vẹn hơn, kiên cường hơn và vui vẻ hơn trong những năm sau này, ngay cả sau những giai đoạn khó khăn. Và nó cung cấp bằng chứng cho các chính phủ và tổ chức đầu tư vào các chương trình hiệu quả hỗ trợ sự ổn định tài chính, sức khỏe thể chất và sức khỏe xã hội cho người cao tuổi.”
MNT cũng đã trao đổi với bác sĩ David Cutler (bác sĩ gia đình được chứng nhận tại Trung tâm Y tế Providence Saint John ở Santa Monica, California) về nghiên cứu này. Bác sĩ Cutler (không tham gia vào nghiên cứu) nhận xét rằng có ít nhất ba bài học quan trọng cần rút ra từ nghiên cứu này.
Bác sĩ Cutler nói: “Nhiều yếu tố tác động đến chúng ta khi còn trẻ có thể có tác động bất lợi đáng kể đến sức khỏe của chúng ta khi chúng ta già đi”. Hơn nữa, ông lưu ý: “Mặc dù những tổn hại về giáo dục, cảm xúc, thể chất và tài chính có thể làm suy giảm sức khỏe khi chúng ta già đi, nhưng chúng không nhất thiết phải như vậy vĩnh viễn. Phát triển khả năng phục hồi và tham gia vào việc thay đổi lối sống có thể khắc phục những trở ngại này.”
Ông tiếp tục: “Con đường dẫn đến sức khỏe được cải thiện có thể hoàn toàn không phụ thuộc vào [thực phẩm chức năng, liệu pháp spa hoặc các biện pháp can thiệp tốn kém. Bác sĩ Cutler nói: “Dinh dưỡng tốt, ngừng hút thuốc, tập thể dục thường xuyên, kiểm soát các bệnh mãn tính, chánh niệm để cải thiện giấc ngủ, phòng ngừa té ngã và tham gia các hoạt động xã hội để ngăn ngừa sự cô lập và cô đơn đều là những cách ít tốn kém để cải thiện sức khỏe”. Ông nói thêm: “Sẽ luôn khó khăn để thuyết phục mọi người từ bỏ phần thưởng trước mắt để đổi lấy lợi ích lâu dài. Miếng bánh ngon lành hôm nay có vẻ hấp dẫn hơn vòng eo thon gọn trong tương lai”.
Ông khuyên: “Uống thuốc ngủ để giúp bạn ngủ ngon hơn nghe có vẻ hấp dẫn hơn hàng tuần tập luyện liệu pháp hành vi nhận thức để cải thiện giấc ngủ. Và ngồi trên ghế dài để xem chương trình truyền hình yêu thích của bạn nghe có vẻ hay hơn một nghi thức tập thể dục vất vả. Tìm ra câu trả lời để cung cấp động lực, hướng dẫn và củng cố trong những thay đổi lối sống này sẽ là bước tiếp theo trong nghiên cứu về việc duy trì sức khỏe ở người cao tuổi”.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: MNT)
