Một nghiên cứu mới đây xác định, 1 chất trong máu có liên quan đến nguy cơ ung thư đại tràng ở người dưới 50 tuổi. Nó có thể đóng vai trò như một tín hiệu sớm của bệnh nhưng cần được nghiên cứu thêm.
Các nhà khoa học tìm thấy, những người tham gia nghiên cứu bị ung thư đại tràng trước 50 tuổi có lượng arginine trong máu cao hơn.
Họ đã xác định, các phân tử trong máu có thể được dùng để nhận diện người trẻ có nguy cơ phát triển ung thư đại tràng, đưa họ vào danh sách sàng lọc trước.
Ung thư đại tràng chủ yếu ảnh hưởng đến người trên 50 tuổi, nhưng tỉ lệ mắc bệnh ở người trẻ đang tăng lên. Tại Mỹ, vào năm 1992, tỉ lệ chẩn đoán là 8,6/100.000 người dưới 50 tuổi, nhưng đến năm 2018, nó đã tăng lên 12,9/100.000 người.
Nghiên cứu gần đây, được công bố vào tháng 7 trong Tạp chí NPJ Precision Oncology phát hiện, bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư đại tràng trước 50 tuổi, có mức độ chất chuyển hóa cụ thể trong máu cao hơn so với các bệnh nhân ung thư đại tràng trên 60 tuổi. Các chất chuyển hóa là những sản phẩm phụ của quá trình tiêu hóa, hoạt động tế bào và phân hủy thuốc được lưu thông trong máu.
Bệnh nhân trẻ tuổi có mức độ chất chuyển hóa liên quan đến sự sản xuất và phân hủy một axit amin, hay khối xây dựng protein, gọi là arginine cao hơn. Cơ thể tự tạo ra arginine. Chất này cũng có tự nhiên trong các thực phẩm giàu protein, như thịt và hạt. Nó tham gia vào nhiều quá trình tế bào, bao gồm sản xuất protein và chu trình urê – cách cơ thể loại bỏ các sản phẩm phụ độc hại còn lại từ quá trình chuyển hóa protein, cụ thể là amoniac.
Bên cạnh arginine, các bệnh nhân trẻ mắc ung thư đại tràng cũng có mức độ chất chuyển hóa liên quan đến chu trình urê cao hơn so với những người trên 60 tuổi. Theo các tác giả của nghiên cứu, những phát hiện này gợi ý việc có nhiều arginine trong máu và sự kích hoạt chu trình urê không bình thường, có thể thúc đẩy ung thư đại tràng ở người trẻ.
Phát hiện này có thể giúp các bác sĩ nhận diện những người trẻ có nguy cơ cao nhất mắc bệnh ung thư. Ý tưởng là những cá nhân này có thể được đề xuất cho các cuộc sàng lọc thường xuyên, bao gồm nội soi đại tràng và xét nghiệm phân. Các xét nghiệm này thường dành cho những người trên 45 tuổi có nguy cơ trung bình của bệnh. Hoặc những người trẻ hơn có tiền sử gia đình mắc bệnh.
BS Suneel Kamath (đồng tác giả nghiên cứu và bác sĩ chuyên khoa ung thư tiêu hóa tại Cleveland Clinic), cho biết: “Việc áp dụng các mô hình chăm sóc của chúng ta cho những người trên 60 tuổi với người trẻ thực tế không đơn giản. Chúng ta không thể thực hiện nội soi đại tràng hàng năm cho tất cả mọi người trong hệ thống”.
Điều khả thi hơn nhiều là đo lường chất chuyển hóa trong máu, để xác định nguy cơ ung thư đại tràng. Sau đó, chúng ta có thể cung cấp việc sàng lọc phù hợp cho những cá nhân có nguy cơ cao nhất.
Tuy nhiên, các nhà khoa học trước tiên cần phải tiến hành các thử nghiệm, để chứng minh việc sử dụng xét nghiệm chất chuyển hóa thực sự giúp giảm tử vong do ung thư trong dài hạn.
Các nhà nghiên cứu cho biết, nghiên cứu của họ nhằm hiểu rõ hơn về mối liên hệ tiềm năng giữa hệ vi sinh vật đường ruột và sự khởi phát của ung thư đại tràng ở người trẻ. Để làm điều này, BS Kamath và các đồng nghiệp đã phân tích vi khuẩn trên các mẫu mô khối u từ 64 bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư đại tràng. Trong đó có 20 người trước 50 tuổi và 44 người sau 60 tuổi.
Lấy căn cứ từ nghiên cứu trước đây, nhóm cũng đã phân tích các chất chuyển hóa khác nhau trong máu của các bệnh nhân. Sau đó, họ sử dụng trí tuệ nhân tạo để xác định các chất chuyển hóa và vi khuẩn chỉ xuất hiện ở bệnh nhân trẻ, hoặc ít nhất là xuất hiện với số lượng đáng kể.
Phân tích này cho thấy, các chất chuyển hóa cụ thể trong máu, thay vì các vi khuẩn cụ thể trong ruột, hữu ích nhất để phân biệt ung thư đại tràng ở bệnh nhân trẻ và bệnh nhân lớn tuổi. Tuy nhiên, nghiên cứu không thể giải thích tại sao bệnh nhân trẻ có mức độ arginine cao hơn trong máu. Hoặc, điều này có thể ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư của họ như thế nào.
Nghiên cứu cũng không xem xét các khía cạnh khác của sinh học bệnh nhân có thể ảnh hưởng đến tính hợp lệ của phát hiện. Ví dụ, họ không đánh giá sự khác biệt giữa các giới tính hoặc xem xét việc sử dụng kháng sinh trong quá khứ. Cả hai đều có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và hệ vi sinh vật đường ruột của một người.
BS Cathy Eng (giáo sư về y học, huyết học và ung thư tại Trung tâm Ung thư Vanderbilt-Ingram, Mỹ) nói, không rõ có bệnh nhân nào đã hóa trị trước khi nghiên cứu bắt đầu hay không. Hóa trị có thể thay đổi thành phần của hệ vi sinh vật đường ruột. Vì vậy, có khả năng việc sử dụng các loại thuốc này có thể làm lệch kết quả.
Các nhà nghiên cứu tự giả thuyết rằng, mức độ arginine cao có thể liên quan đến việc tiêu thụ lâu dài thịt đỏ và thịt chế biến. Tiêu thụ nhiều loại thực phẩm này trước đây đã được liên kết với nguy cơ tăng mắc ung thư đại tràng. Tuy nhiên, vì nhóm nghiên cứu không thu thập bất kỳ dữ liệu nào về chế độ ăn uống của người tham gia, mức độ arginine cao có thể liên quan đến một yếu tố khác ngoài thực phẩm.
Mặc dù có những hạn chế, các phát hiện cho thấy, việc đo lường nhiều lớp sinh học tế bào – tiếp cận được gọi là “multi-omics” – có thể cung cấp những hiểu biết mới về sự phát triển bệnh.
Trong tương lai, nhóm nghiên cứu hy vọng xác nhận các phát hiện của họ trên các nhóm người lớn hơn. Nếu mối liên hệ có vẻ vững chắc, họ muốn thử nghiệm xem liệu việc thay đổi chế độ ăn uống của người trẻ hoặc cho họ một loại thuốc giảm sản xuất arginine trong cơ thể, có thể giảm nguy cơ phát triển ung thư đại tràng hay không.
Bài viết này chỉ mang tính chất chia sẻ thông tin và không nhằm đưa ra lời khuyên y tế.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Live Science)
