Nhiều người bị tiểu đường không hiểu sao tình trạng xương của mình cũng rất yếu kém. Thực ra, xương khớp có mối quan hệ khá mật thiết với bệnh tiểu đường, dù là tiểu đường type 1 hay tiểu đường type 2. Dưới đây là những lý giải được bác sĩ giải đáp.
Loãng xương là tình trạng khiến xương trở nên yếu và giòn. Điều này làm tăng nguy cơ gãy xương ngay cả khi chịu những áp lực nhỏ, chẳng hạn như ngã từ tư thế đứng hoặc thậm chí là ho.
Giống như da, xương là mô sống liên tục tái tạo. Loãng xương xảy ra khi xương cũ bị mất nhanh hơn tốc độ tạo xương mới. Thông thường, những người bị loãng xương không nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong giai đoạn đầu – bạn không thể cảm thấy xương của mình nhỏ hơn và mỏng hơn. Ở giai đoạn sau, bạn có thể nhận thấy giảm chiều cao, tư thế khom lưng hoặc xương gãy (thường ở cột sống, hông hoặc cổ tay). Dấu hiệu đầu tiên của bệnh loãng xương thường là xương bị gãy.
Mặc dù nhiều người có thể nhanh chóng phục hồi sau khi gãy xương mà không có biến chứng, nhưng gãy xương có thể đòi hỏi phải sử dụng nạng, xe lăn hoặc xe tập đi trong thời gian dài – đặc biệt là ở người lớn tuổi. Thời gian dài bất động có thể dẫn đến nhiều biến chứng và nhiễm trùng khác nhau. Ở bệnh nhân tiểu đường, thời gian để chữa khỏi bệnh còn lâu hơn thế.
Các biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường như bệnh thần kinh ngoại biên và các vấn đề về thị lực cũng có thể làm tăng nguy cơ gãy xương. Ví dụ, bệnh thần kinh ngoại biên có thể làm giảm sức mạnh của bàn chân, dẫn đến té ngã nghiêm trọng. Tương tự như vậy, nếu không thể nhìn rõ, bạn có thể dễ bị vấp ngã hơn.
Mặc dù bệnh tiểu đường không gây loãng xương, nhưng nó có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này. Mắc bệnh tiểu đường cũng làm tăng nguy cơ gãy xương. Ở bệnh tiểu đường type 1, người bệnh có mật độ xương thấp và có thể bị suy yếu quá trình hình thành xương, cả hai đều có thể góp phần gây loãng xương.
Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm:
– Lão hóa: Sự phát triển của xương chậm lại khi chúng ta già đi và tình trạng mất xương diễn ra nhanh hơn, làm tăng nguy cơ mắc bệnh về xương.
– Giới tính: Phụ nữ thường có nguy cơ mắc bệnh loãng xương cao hơn vì họ có xương nhỏ hơn, mật độ xương thấp hơn nam giới.
– Dân tộc: Phụ nữ da trắng và châu Á từ 50 tuổi trở lên có nguy cơ mắc bệnh loãng xương cao hơn do mật độ xương thấp hơn.
– Thay đổi nội tiết tố: Phụ nữ đã mãn kinh có nguy cơ loãng xương cao hơn do nồng độ estrogen giảm.
– Cân nặng: Những người có cân nặng dưới 57kg có nguy cơ loãng xương cao hơn.
– Các tình trạng khác: Suy thận, bệnh gan, bệnh viêm ruột, viêm khớp và rối loạn ăn uống có thể góp phần gây chứng loãng xương.
– Thuốc: Một số loại thuốc ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ canxi và hình thành xương, có khả năng làm tăng nguy cơ loãng xương như các loại thuốc điều trị tiểu đường…
1. Duy trì cân nặng cơ thể khỏe mạnh
Kiểm soát cân nặng là một khía cạnh quan trọng của việc phòng ngừa loãng xương. Thiếu cân hoặc sống chung với béo phì có thể làm tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương.
2. Tập luyện sức mạnh
Mặc dù tập luyện sức mạnh (còn gọi là tập luyện sức bền) là một cách để xây dựng cơ bắp, nhưng nó cũng có thể giúp duy trì xương khỏe mạnh và giảm nguy cơ gãy xương.
Bất kỳ bài tập chịu trọng lượng nào như đi bộ, chạy, khiêu vũ… đều sẽ tác động lực lên xương và giúp xương chắc khỏe hơn.
3. Ăn chế độ ăn giàu canxi
Lý tưởng nhất là bạn nên tiêu thụ ít nhất 1000mg canxi mỗi ngày. Những người đã trải qua thời kỳ mãn kinh có thể có nhu cầu canxi cao hơn (khoảng 1200 mg mỗi ngày).
Nếu bạn không thể hấp thụ đủ canxi thông qua chế độ ăn uống, các chất bổ sung có thể giúp ích. Hầu hết mọi người bắt đầu bằng canxi citrate, nhưng bạn có thể cân nhắc canxi phosphat nếu gặp tác dụng phụ từ canxi citrate.
4. Hấp thụ đủ vitamin D
Vitamin D cũng quan trọng đối với xương chắc khỏe vì nó giúp cơ thể bạn hấp thụ canxi. Các nguồn vitamin D tốt bao gồm lòng đỏ trứng, nấm và một số loại cá như cá hồi, cá ngừ và cá mòi. Một số loại thực phẩm được bổ sung vitamin D, bao gồm sữa, nước cam, ngũ cốc và yến mạch.
Nếu bạn đang dùng viên bổ sung vitamin D, hãy kiểm tra nồng độ vitamin D trong máu để biết đã bổ sung đủ hay chưa.
5. Kiểm tra tình trạng loãng xương
Đối với những người bị tiểu đường, quét mật độ khoáng xương thường được khuyến nghị cho phụ nữ khi họ bước vào thời kỳ mãn kinh và nam giới ở độ tuổi khoảng 50.
Đối với những người mắc bệnh tiểu đường loại 1, khuyến cáo nên quét sau 2-5 năm mỗi lần.
Nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh loãng xương, việc điều trị có thể bao gồm dùng thuốc và thay đổi lối sống.
Liệu pháp hormone có thể được khuyến nghị cho những phụ nữ đã mãn kinh hoặc những người có lượng testosterone thấp.
(Ảnh minh họa: Internet)
