Phẫu thuật thay khớp gối mang lại hy vọng giảm đau và cải thiện vận động. Tuy nhiên, quá trình hồi phục sau phẫu thuật cũng là một hành trình cần sự chuẩn bị và kiên trì.
Nếu đang cân nhắc phẫu thuật thay khớp gối, có lẽ bạn đã phải chịu đựng cơn đau gối trong một thời gian dài. Và mặc dù bạn có thể hào hứng về sự giảm đau mà khớp gối mới mang lại, việc băn khoăn về quá trình hồi phục cũng là điều bình thường.
Bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình Preston Grieco (Cleveland Clinic) giải thích những điều cần lưu ý sau phẫu thuật thay khớp gối và cách hồi phục nhanh nhất có thể.
Việc đưa ra một mốc thời gian chính xác về diễn biến sau phẫu thuật thay khớp gối là rất khó. Bởi vì điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Bác sĩ Grieco cho biết: “Tuổi tác và tiền sử bệnh lý là một vài yếu tố quyết định thời gian hồi phục. Cách bạn chăm sóc bản thân sau phẫu thuật cũng đóng một vai trò quan trọng”.
Sau khi phẫu thuật hoàn tất, đội ngũ y tế sẽ đưa bạn đến khu vực hồi sức. Khi tỉnh dậy, bạn sẽ cảm thấy đau và choáng váng.
BS Grieco nói: “Loại thuốc gây mê bạn đã sử dụng sẽ quyết định cảm giác của bạn ngay sau phẫu thuật. Gây mê toàn thân có thể mất nhiều thời gian để hết tác dụng hơn so với gây tê tủy sống kết hợp với thuốc an thần. Dù bằng cách nào, bạn cũng có thể cảm thấy đau vừa phải ở đầu gối, nhưng đội ngũ y tế có thể giúp bạn kiểm soát cơn đau”.
Đội ngũ chăm sóc y tế có thể sẽ cho bạn đứng dậy và đi lại sớm hơn bạn nghĩ.
BS Grieco chia sẻ: “Hầu hết bệnh nhân bắt đầu vật lý trị liệu trong vòng 4 giờ sau phẫu thuật. Đây là thời điểm quan trọng để khớp gối mới và toàn bộ cơ thể bạn bắt đầu vận động”.
Nếu điều đó nghe có vẻ quá sức, đừng lo lắng: Bạn sẽ được hỗ trợ di chuyển. Bạn sẽ sử dụng khung tập đi và có người đi cùng để đảm bảo bạn không bị ngã. Chuyên gia vật lý trị liệu cũng sẽ giúp bạn tập luyện đầu gối nhẹ nhàng.
Bạn thậm chí có thể ngủ trên giường của mình ngay đêm đó, nhưng điều này tùy thuộc vào từng người.
Ông lưu ý: “Hầu hết mọi người có thể về nhà ngay trong ngày phẫu thuật thay khớp gối, nhưng một số người cần ở lại qua đêm. Bác sĩ phẫu thuật sẽ trao đổi với bạn về những gì tốt nhất cho nhu cầu của bạn”.
Vài tuần đầu tiên ở nhà thường khó khăn nhất. Đầu gối của bạn sẽ bị đau và cứng. Nhưng việc vận động nó là điều cần thiết cho sự hồi phục.
Bác sĩ Grieco giải thích: “Điều quan trọng là phải thường xuyên uốn cong đầu gối để lấy lại cử động của khớp. Khi bạn tuân theo kế hoạch vật lý trị liệu, cơn đau và cứng khớp sẽ dần dần được cải thiện”.
Trong giai đoạn hồi phục ban đầu này, bạn nên:
– Tham gia tất cả các buổi vật lý trị liệu và thực hiện các bài tập ở nhà theo hướng dẫn.
– Tránh tắm bồn hoặc bơi lội (hầu hết mọi người có thể tắm vòi sen nếu họ băng kín vết mổ ở đầu gối bằng băng chống nước).
– Nâng cao chân khi bạn đang ngồi để giảm thiểu sưng và đau.
– Chườm đá lên đầu gối trong 20 phút mỗi lần, vài lần mỗi ngày.
– Uống thuốc giảm đau theo chỉ định để kiểm soát cơn đau.
– Sử dụng thiết bị hỗ trợ, chẳng hạn như khung tập đi hoặc gậy, để giúp bạn đi lại.
Nếu bạn đã thay khớp gối ở chân không lái xe, bạn có thể lái xe sau 2 tuần. Nhưng đây không phải là quy tắc cứng nhắc cho tất cả mọi người.
Trước khi lái xe, bạn cần lấy lại sức mạnh và phản xạ cũng như ngừng dùng bất kỳ loại thuốc nào ảnh hưởng đến khả năng lái xe của bạn. Bác sĩ sẽ cho bạn biết khi nào bạn có thể lái xe trở lại một cách an toàn.
Khi gần đến cuối tháng đầu tiên sau phẫu thuật, bạn có thể sẽ cảm thấy ít đau và cứng hơn. Bạn vẫn có thể cần thuốc giảm đau và chườm đá, nhưng hãy kiên trì, bạn đang tiến những bước quan trọng trong quá trình hồi phục.
BS Grieco cho biết: “Nhiều người có thể bắt đầu sử dụng gậy thay cho khung tập đi 3-4 tuần sau phẫu thuật. Bạn sẽ có được nhiều sức mạnh và cử động hơn nếu tuân thủ kế hoạch vật lý trị liệu. Bạn cũng có thể đứng trong vài phút mà không cần hỗ trợ”.
Tại thời điểm này, bạn cũng có thể tắm mà không cần băng kín vết mổ ở đầu gối.
Ông nói thêm: “Các vết mổ thường lành đủ để tắm vào cuối tuần thứ hai của quá trình hồi phục, nhưng tiếp tục tránh tắm bồn, bơi lội hoặc bất kỳ hoạt động nào liên quan đến việc ngâm mình trong nước”.
Sau 6 tuần, nhiều bệnh nhân đạt được 2 cột mốc lớn: Ngâm đầu gối trong nước và lái xe.
BS Grieco nói: “Nếu bạn đã thay khớp gối ở chân lái xe, bạn có thể lái xe sau 4-6 tuần. Và miễn là bạn không gặp bất kỳ biến chứng nào, việc tắm bồn và bơi lội thường được phép”.
Trong những tuần và tháng tiếp theo, bạn sẽ tiếp tục tập luyện đầu gối và dần dần quay lại các hoạt động hàng ngày. Có thể mất một năm đến 18 tháng để hồi phục hoàn toàn, nhưng bạn sẽ có thể làm được nhiều việc trong khoảng thời gian đó.
Bác sĩ Grieco làm rõ: “Thay khớp gối có thời gian hồi phục lâu hơn thay khớp háng, nhưng bạn có thể làm nhiều việc sau 2 tháng, chẳng hạn như đi bộ và đạp xe. Tại thời điểm đó, bạn cũng sẽ có thể thực hiện hầu hết các hoạt động hàng ngày”.
Và câu hỏi lớn: Khi nào tôi có thể quay lại làm việc?
Điều đó còn tùy.
Bác sĩ Grieco nói: “Nếu bạn có công việc văn phòng, bạn có thể quay lại làm việc sau khoảng 4-6 tuần, nhưng những công việc đòi hỏi phải nâng vật nặng hoặc tạo áp lực lên đầu gối có thể cần nghỉ việc vài tháng”.
Việc hồi phục sau khi thay khớp gối không phải lúc nào cũng dễ dàng. Tuy nhiên, bạn có thể làm rất nhiều việc để quá trình này diễn ra nhanh chóng và thuận lợi nhất có thể.
Bác sĩ phẫu thuật sẽ yêu cầu bạn quay lại để tái khám. Hãy ưu tiên những cuộc hẹn này trong lịch trình của bạn.
Bác sĩ Grieco nhấn mạnh: “Điều quan trọng là phải trao đổi với bác sĩ phẫu thuật về tình trạng lành của đầu gối và sức khỏe tổng thể. Chúng tôi kiểm tra tiến độ và đưa ra lời khuyên để giúp bạn cảm thấy tốt nhất trong suốt quá trình hồi phục”.
Kế hoạch vật lý trị liệu của bạn được thiết kế để giúp bạn lấy lại sức mạnh và khả năng vận động, vì vậy hãy siêng năng thực hiện. BS Grieco nói: “Vật lý trị liệu là cách tốt nhất để hỗ trợ quá trình hồi phục sau khi thay khớp gối”.
Nhiễm trùng không phổ biến, nhưng chúng có thể xảy ra sau bất kỳ cuộc phẫu thuật nào. Điều trị sớm sẽ giúp bạn có cơ hội hồi phục hoàn toàn.
Liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe ngay lập tức nếu bạn nhận thấy các dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như:
– Sốt hoặc ớn lạnh.
– Đau không thể kiểm soát hoặc tiếp tục trở nên tồi tệ hơn.
– Mủ, máu hoặc dịch khác chảy ra từ vết mổ.
– Vùng da xung quanh vết mổ và đầu gối bị đỏ.
– Đầu gối bị sưng.
– Một khớp gối mới xứng đáng với nỗ lực.
Những tuần và tháng sau khi thay khớp gối sẽ không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhưng bạn đang trong một hành trình dài.
BS Grieco khuyến khích: “Hồi phục sau khi thay khớp gối đòi hỏi sự cống hiến, nhưng một khớp gối mới có thể thay đổi cuộc sống. Đừng để những lo lắng về việc hồi phục ngăn cản bạn có được sự giảm đau mà bạn xứng đáng”.
(Nguồn: Cleveland Clinic)
