Ít nhất 60% các ca ung thư gan trên toàn cầu có thể phòng ngừa được thông qua việc giảm thiểu các yếu tố nguy cơ, bao gồm bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chuyển hóa do béo phì (MASLD) và các trường hợp do viêm gan virus hoặc uống rượu.
Đây là thông điệp chính từ báo cáo mới của Ủy ban Lancet về việc giải quyết gánh nặng ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) toàn cầu, được xuất bản trực tuyến vào ngày 29 tháng 7, trùng với Ngày Viêm gan Thế giới.
Ủy ban đã chỉ ra rằng gánh nặng của các ca ung thư gan mới được dự đoán sẽ tăng lên 1,52 triệu ca, và số ca tử vong liên quan đến ung thư gan được dự đoán sẽ tăng lên 1,37 triệu ca vào năm 2050. Ngoài ra, tỷ lệ các ca ung thư gan do viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (MASH), một dạng nghiêm trọng của MASLD, dự kiến sẽ tăng 35% (8%-11%) vào năm 2050.
Ủy ban kêu gọi tăng cường nhận thức của công chúng, y tế và chính trị về nguy cơ gia tăng của MASLD, đặc biệt là ở Mỹ, Châu Âu và Châu Á, tập trung vào các nhóm có nguy cơ cao, chẳng hạn như những người mắc bệnh tiểu đường và/hoặc béo phì. Với số ca ung thư gan mới được dự đoán sẽ tăng gấp đôi trong 25 năm tới nếu không có hành động khẩn cấp, Ủy ban đã đặt mục tiêu giảm 2%-5% số ca mắc mới hàng năm. Điều này có thể ngăn ngừa tới 17 triệu ca ung thư gan và tới 15 triệu ca tử vong nếu đạt được.
Nhìn chung, ủy ban đã đề xuất 10 chiến lược để giảm gánh nặng ung thư gan toàn cầu và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Các chiến lược này bao gồm:
– Tăng cường phòng ngừa, sàng lọc và điều trị viêm gan virus, bao gồm tích hợp tiêm phòng virus viêm gan B vào lịch tiêm chủng quốc gia và sàng lọc virus viêm gan C (HCV) có mục tiêu.
– Giảm tiêu thụ rượu bằng cách sử dụng “các biện pháp mạnh do chính phủ lãnh đạo”, chẳng hạn như nhãn cảnh báo và hạn chế quảng cáo.
– Kiểm soát các yếu tố nguy cơ môi trường, đặc biệt là tiếp xúc với nước bị ô nhiễm và aflatoxin trong thực phẩm ở các nước có thu nhập thấp và trung bình.
– Chuẩn bị cho sự gia tăng của MASLD và MASH bằng các chiến lược quốc gia phù hợp về nhận thức, sàng lọc và quản lý.
– Nâng cao nhận thức về sức khỏe gan trong số các nhà hoạch định chính sách và người dân.
– Cải thiện phát hiện sớm HCC bằng cách tối ưu hóa hiệu suất của các xét nghiệm và công nghệ giám sát.
– Chuẩn hóa chẩn đoán không xâm lấn HCC với các tiêu chí chuẩn hóa để diễn giải các nghiên cứu hình ảnh.
– Giải quyết sự khác biệt giữa Đông và Tây trong quản lý lâm sàng thông qua nỗ lực hợp tác của các tổ chức chuyên nghiệp và ngành công nghiệp dược phẩm để đạt được sự đồng thuận và một kế hoạch hành động rõ ràng.
– Cải thiện khả năng sống sót của HCC thông qua nghiên cứu, lập hồ sơ lâm sàng về kết quả, biến chứng và đáp ứng điều trị, và tích hợp chăm sóc giảm nhẹ trong giai đoạn đầu cho những bệnh nhân có nhu cầu.
– Tạo điều kiện tiếp cận điều trị HCV và HCC, hiện đang bị hạn chế chủ yếu do chi phí cao và thiếu hiệu quả về chi phí.
Tỷ lệ ung thư gan liên quan đến MASLD dự kiến sẽ tăng trong thập kỷ tới, đặc biệt là ở Mỹ, Châu Âu và Châu Á, do tỷ lệ béo phì ngày càng tăng, các tác giả của báo cáo cảnh báo. Tại Mỹ, tỷ lệ hiện mắc MASLD tiếp tục tăng cùng với đại dịch béo phì; Ủy ban dự đoán rằng đến năm 2040, hơn 55% người trưởng thành ở Mỹ có thể mắc MASLD.
BS Hashem B El-Serag (Đại học Y Baylor, Houston), tác giả của ủy ban, nhận xét trong một thông cáo báo chí: “Ung thư gan từng được cho là xảy ra chủ yếu ở những bệnh nhân viêm gan virus hoặc bệnh gan liên quan đến rượu. Tuy nhiên, ngày nay tỷ lệ béo phì ngày càng tăng là một yếu tố nguy cơ ngày càng tăng đối với ung thư gan, chủ yếu là do sự gia tăng các trường hợp mỡ thừa xung quanh gan”.
BS El-Serag đề xuất đưa sàng lọc tổn thương gan vào thực hành chăm sóc sức khỏe thường quy cho những bệnh nhân có nguy cơ cao mắc MASLD, chẳng hạn như những người sống chung với bệnh béo phì, tiểu đường và bệnh tim mạch.
Ông nói: “Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe cũng nên tích hợp tư vấn lối sống vào chăm sóc thường quy để hỗ trợ bệnh nhân chuyển sang chế độ ăn uống lành mạnh và hoạt động thể chất thường xuyên. Hơn nữa, các nhà hoạch định chính sách phải thúc đẩy môi trường thực phẩm lành mạnh thông qua các chính sách như thuế đường và ghi nhãn rõ ràng trên các sản phẩm có hàm lượng chất béo, muối và/hoặc đường cao”.
Trong một bài xã luận liên quan, ban biên tập của The Lancet kết luận: “Thông điệp của Ủy ban rằng việc tăng cường phòng ngừa, thúc đẩy hợp tác và xóa bỏ các rào cản xã hội và kiến thức có thể giúp ngăn chặn sự gia tăng nhanh chóng của ung thư gan, là một trong những khả năng. Thực hiện hành động để hiện thực hóa khả năng đó là điều quan trọng đối với sức khỏe của hàng triệu người trên toàn thế giới trong 25 năm tới”.
Ủy ban được hỗ trợ bởi các khoản tài trợ từ Quỹ Khoa học Tự nhiên Trung Quốc, Dự án Trọng điểm Khoa học và Công nghệ Quốc gia về Bệnh mãn tính không lây nhiễm và Dự án Trọng điểm Khoa học và Công nghệ Thành phố Thượng Hải. Danh sách các tác giả có lợi ích cạnh tranh có sẵn trong báo cáo.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Medscape)
