Nhịp tim nhanh có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe từ lo âu, thiếu máu cho đến các tình trạng khẩn cấp như suy tim hay đau tim. Điều quan trọng là phải nhận biết kịp thời và tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức để tránh những rủi ro về tim mạch.
Tachycardia là thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng nhịp tim trên 100 nhịp mỗi phút (BPM). Điều này có thể là dấu hiệu của sự căng thẳng tinh thần hoặc lo âu, thiếu máu (mức độ sắt thấp trong máu), nhiễm trùng, mất nước, hoặc các trường hợp khẩn cấp y tế như suy tim hoặc đau tim. Việc tìm kiếm sự chăm sóc cho tình trạng này rất quan trọng, vì nó có thể làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch (liên quan đến tim).
Một người lớn khỏe mạnh có nhịp tim từ 60-100 lần mỗi phút. Việc nhịp tim tăng lên khi hoạt động thể chất, căng thẳng hoặc phản ứng cảm xúc là bình thường. Tuy nhiên, tachycardia khiến trái tim đập nhanh hơn 100 nhịp mỗi phút khi nghỉ ngơi.
Nếu bạn liên tục có tachycardia hoặc có những mối quan tâm khác về sức khỏe tim mạch, bạn nên liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ y tế.
Khi có tachycardia kèm theo bất kỳ triệu chứng nào dưới đây đều đòi hỏi sự chăm sóc y tế:
Rối loạn nhịp tim (nhịp tim không đều, phập phồng, hoặc không theo nhịp)
Khó thở
Ho kéo dài
Chóng mặt
Mệt mỏi
Phù nề, cụ thể là ở chân, tay, ngón tay, chân và mắt cá chân
Đau ngực
Lú lẫn (mất trí nhớ, không được tỉnh táo, và khó hiểu)
Buồn nôn và nôn mửa
Bạn cần tìm sự chăm sóc khẩn cấp ngay lập tức nếu bạn hoặc người thân có những triệu chứng nghiêm trọng hoặc mất ý thức. Nếu người đó mất ý thức trong khi chờ dịch vụ cấp cứu, hãy kiểm tra hơi thở của họ. Nếu họ không thở, hãy thực hiện hồi sức tim phổi (CPR) và nếu có sẵn, sử dụng máy AED. AED là một thiết bị y tế có thể kiểm tra nhịp tim và phát ra một cú sốc để giúp khôi phục nhịp tim bình thường.
Ở phòng cấp cứu (ER), mục tiêu của đội ngũ chăm sóc là ổn định nhịp tim và ngăn chặn biến chứng. Họ sẽ thu thập tiền sử y khoa của bạn, hỏi về các sự kiện tim mạch trước đó, và tìm hiểu xem bạn có đang dùng bất kỳ loại thuốc nào không để xác định nguyên nhân của tachycardia. Họ cũng sẽ thực hiện các xét nghiệm, có thể bao gồm:
Electrocardiogram (ECG/EKG): Đây là xét nghiệm đo hoạt động của tim. Nó sử dụng các điện cực (cảm biến nhỏ dính vào cánh tay, chân, và ngực) gắn vào dây nối với máy EKG. Điều này có thể cho thấy liệu nhịp tim nhanh của bạn có phải do tachycardia.
Echocardiogram (echo): Phương pháp này sử dụng sóng âm để tạo hình ảnh cấu trúc của tim và có thể giúp xác định xem trái tim của bạn có hoạt động bình thường không. Nếu tim của bạn hoạt động vất vả hơn bình thường, điều này có thể do tachycardia.
Chụp X-quang ngực: Phương pháp này chụp hình ảnh của ngực, bao gồm phổi, tim, các động mạch lớn, xương sườn và cơ hoành (cơ chính chịu trách nhiệm cho hô hấp). Điều này có thể cho thấy nếu tim của bạn to hơn bình thường hoặc nếu bạn có vấn đề về phổi có thể liên quan đến tachycardia.
Cộng hưởng từ tim (cardiac MRI): Phương pháp này tạo ra hình ảnh chi tiết của cơ tim. Nó có thể cho thấy nếu có bất kỳ sẹo hoặc tổn thương nào đối với tim.
Chụp mạch vành: Phương pháp này sử dụng một loại nhuộm tiêm và tia X để kiểm tra xem máu có chảy đúng qua tim không và phát hiện bất kỳ sự tắc nghẽn nào có thể do tachycardia.
Pulse oximetry: Tachycardia có thể ảnh hưởng đến mức độ oxy trong máu của bạn. Xét nghiệm này đo mức độ oxy trong máu của bạn.
Xét nghiệm máu: Có thể bao gồm đếm máu toàn phần (CBC), đây là một nhóm xét nghiệm máu đo số lượng và kích thước của các tế bào máu. Tình trạng như thiếu máu có thể gây tachycardia bằng cách khiến tim bạn đập nhanh hơn. Một CBC có thể giúp phát hiện thiếu máu và xác định xem có thể nó có phải là nguyên nhân gây nên nhịp tim nhanh của bạn không.
Các phương pháp điều trị cụ thể ở ER tùy thuộc vào nguyên nhân và có thể bao gồm:
Các thủ thuật Vagal: Những thủ thuật vật lý này làm chậm nhịp tim. Chúng bao gồm ho, thổi mũi trong khi kẹp mũi lại, hoặc áp dụng túi đá lên mặt.
Thuốc: Trong phòng cấp cứu, bạn có thể nhận được thuốc tiêm tĩnh mạch (IV), được đưa vào qua tĩnh mạch, để giúp làm chậm nhịp tim của bạn. Những thuốc này có thể bao gồm các beta-blocker, chất chẹn kênh canxi, hoặc Lanoxin (digoxin), một loại thuốc được sử dụng để điều trị suy tim.
Cardioversion: Phương pháp này sử dụng điện cực để gửi dòng điện đến tim, giúp nó trở lại nhịp đập bình thường.
Ablation bằng catheter: Trong xét nghiệm này, nhà cung cấp dịch vụ y tế đưa một catheter (ống linh hoạt) vào một mạch máu (ống dẫn máu), thường là ở vùng bẹn. Họ sau đó hướng dẫn catheter đến tim và sử dụng năng lượng nhiệt hoặc lạnh để tạo sẹo trên mô tim, thay đổi mẫu hoạt động.
Defibrillation: Trong trường hợp nặng, nhà cung cấp dịch vụ y tế có thể sử dụng một máy defibrillator để áp dụng các cú sốc điện để khôi phục nhịp tim.
Ăn uống lành mạnh
Việc thay đổi chế độ ăn uống có thể giúp hỗ trợ một trái tim khỏe mạnh. Bạn có thể làm điều này nếu bạn:
Chọn thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất, như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau củ
Bổ sung protein và chất béo lành mạnh, như sữa ít chất béo, gà không da, cá, hạt và đậu
Hạn chế chất béo trans, chất béo bão hòa, đường, muối và thực phẩm chế biến sẵn
Tập thể dục
Nói chung, việc tập thể dục đủ sẽ giúp hỗ trợ sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Các yếu tố nguy cơ bao gồm mức cholesterol cao (mức độ chất béo trong máu), huyết áp cao, hoặc nặng hơn mức đã thảo luận với nhà cung cấp dịch vụ y tế của bạn. Lượng tập luyện hàng tuần được khuyến nghị bao gồm ít nhất 150 phút hoạt động từ nhẹ đến vừa.
Bác sĩ của bạn có thể khuyên bạn nên tránh tập thể dục gắng sức hoặc thể thao cạnh tranh nếu bạn có một số loại tachycardia nhất định.
Thay đổi lối sống
Một số thay đổi lối sống có thể giúp giữ cho trái tim của bạn khỏe mạnh và có thể giảm nguy cơ bạn bị tachycardia. Bạn có thể giảm nguy cơ nếu bạn:
Tránh hút thuốc và sử dụng các chất kích thích
Đảm bảo cơ thể luôn đủ nước
Giới hạn hoặc ngừng sử dụng rượu
Tránh các tác nhân gây tachycardia, như caffeine hoặc chất kích thích
Ngủ đủ giấc (7-8 giờ một đêm cho người lớn) với thời gian đi ngủ và thức dậy nhất quán
Quản lý stress
Stress và lo âu ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch và có thể làm tăng nhịp tim. Các chiến lược quản lý stress, như thiền, yoga, hoặc các hoạt động thư giãn, có thể giúp. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, người thân và bạn bè. Nếu bạn đang gặp khó khăn, hãy tìm đến sự tư vấn chuyên nghiệp.
Quản lý cân nặng
Việc nặng hơn mức đã thảo luận với nhà cung cấp dịch vụ y tế của bạn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, cholesterol cao, tiểu đường và các tình trạng mãn tính khác. Nếu bạn đang bị béo phì hoặc thừa cân, việc giảm từ 5-10% trọng lượng cơ thể có thể giảm đáng kể những rủi ro này. Hãy cân nhắc trò chuyện với nhà cung cấp dịch vụ y tế của bạn về các lựa chọn quản lý cân nặng.
Điều trị các tình trạng cơ bản
Phòng ngừa nhịp tim tăng và biến chứng tim cũng có nghĩa là quản lý các yếu tố nguy cơ và các tình trạng cơ bản. Điều này có thể có nghĩa là dùng thuốc và thay đổi lối sống để quản lý tiểu đường type 2, cholesterol cao và huyết áp cao.
Dùng thuốc
Nếu bạn có tachycardia tái phát do rối loạn nhịp tim (nhịp tim không đều) hoặc các tình trạng tim khác, nhà cung cấp dịch vụ y tế của bạn có thể kê đơn thuốc để kiểm soát nhịp tim, bao gồm:
Beta-blockers
Chất chẹn kênh canxi
Ivabradine, một loại thuốc được sử dụng cho suy tim
Thuốc chống loạn nhịp tim, được sử dụng để điều trị và ngăn chặn những thay đổi nhịp tim
Phương pháp điều trị y khoa
Nếu các phương pháp khác không hiệu quả, một số phương pháp điều trị y khoa có thể giúp quản lý nhịp tim của bạn:
Máy tạo nhịp tim: Đây là thiết bị điện tử được cấy ghép và sử dụng điện để kiểm soát nhịp tim.
Máy phục hồi nhịp tim có thể cấy ghép: Đây là thiết bị được đặt dưới da. Chúng phát hiện nhịp tim không đều và gửi dòng điện đến tim để điều chỉnh hoạt động.
Phẫu thuật Maze: Đây là một cuộc phẫu thuật nơi bác sĩ tạo ra sẹo trên tim để điều trị một số tình trạng loạn nhịp.
Theo dõi y khoa và tư vấn
Nếu bạn thường xuyên trải qua nhịp tim đập nhanh hoặc các triệu chứng sức khỏe tim khác, điều quan trọng là phải tìm kiếm sự chăm sóc và tuân theo lời khuyên của nhà cung cấp dịch vụ y tế. Họ sẽ hướng dẫn bạn cách theo dõi hoạt động của tim. Hãy thông báo cho họ nếu bạn đang thực hiện bất kỳ thay đổi lối sống nào, hoặc nếu thuốc bạn đang dùng không hiệu quả hoặc gây ra tác dụng phụ.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Health)
