Nghiên cứu mới đây cho thấy, chất lượng giấc ngủ kém ở tuổi trung niên có liên quan đến lão hóa não nhanh hơn và các vấn đề nhận thức khi về già. Vậy làm thế nào để bảo vệ sức khỏe não bộ của chúng ta?
Ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy, chất lượng giấc ngủ kém có liên quan đến lão hóa não nhanh hơn. Các nghiên cứu cũng gợi ý, giải quyết các vấn đề về giấc ngủ sớm trong cuộc sống có thể giúp bảo vệ chức năng nhận thức của chúng ta.
Nghiên cứu trước đây đã phát hiện, giấc ngủ điều độ có thể giúp duy trì và cải thiện hệ thống glymphatic của não, khả năng đào thải chất thải của não. Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện, rối loạn và gián đoạn giấc ngủ, chẳng hạn như thức dậy và ngủ lại vào ban đêm, có thể góp phần gây ra các vấn đề về trí nhớ và nhận thức, dẫn đến nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao hơn.
Theo một nghiên cứu mới được công bố trên Neurology, tạp chí y khoa của Học viện Thần kinh học Mỹ, những người gặp vấn đề về chất lượng giấc ngủ ở tuổi trung niên, như khó đi vào giấc ngủ hoặc ngủ không ngon giấc, có nhiều dấu hiệu của các vấn đề về sức khỏe nhận thức hơn ở tuổi trung niên. Mặc dù nghiên cứu cho thấy mối tương quan giữa chất lượng giấc ngủ và các dấu hiệu lão hóa não, nhưng phát hiện không chứng minh rằng các vấn đề về giấc ngủ làm tăng tốc lão hóa não.
Nghiên cứu có sự tham gia của 589 người, với độ tuổi trung bình là 40. Những người tham gia đã hoàn thành bảng câu hỏi về giấc ngủ khi bắt đầu nghiên cứu và sau đó 5 năm. Các nhà nghiên cứu đã chia những người tham gia thành 3 nhóm dựa trên số lượng đặc điểm “ngủ kém” tự báo cáo: thấp (0-1), trung bình (2-3) và cao (hơn 3). Những người tham gia cũng được chụp não 15 năm sau khi nghiên cứu bắt đầu. Các nhà nghiên cứu đã phân tích các bản quét, trong đó mức độ co rút của não tương ứng với một độ tuổi cụ thể và sử dụng máy học để xác định tuổi não của mỗi người tham gia.
Nghiên cứu cho thấy, một số đặc điểm giấc ngủ, bao gồm chất lượng giấc ngủ, thức dậy sớm vào buổi sáng và khó đi vào giấc ngủ hoặc ngủ không ngon giấc, có liên quan đến lão hóa não nhanh hơn, đặc biệt là khi mọi người liên tục gặp các vấn đề về giấc ngủ này trong 5 năm. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu phát hiện, những người trong nhóm trung bình có độ tuổi não trung bình lớn hơn 1,6 tuổi so với những người trong nhóm thấp và những người trong nhóm cao có độ tuổi não trung bình lớn hơn 2,6 tuổi.
BS Kristine Yaffe (GS Thần kinh học tại Đại học California, Mỹ), tác giả của nghiên cứu cho biết: “Những phát hiện của chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết các vấn đề về giấc ngủ sớm hơn trong cuộc sống để bảo vệ sức khỏe não bộ, bao gồm duy trì lịch trình ngủ đều đặn, tập thể dục, tránh caffeine và rượu bia trước khi đi ngủ và sử dụng các kỹ thuật thư giãn. Nghiên cứu trong tương lai nên tập trung vào việc tìm ra những cách thức mới để cải thiện chất lượng giấc ngủ và điều tra tác động lâu dài của giấc ngủ đối với sức khỏe não bộ ở những người trẻ tuổi hơn”. Hạn chế của nghiên cứu là những người tham gia tự báo cáo các vấn đề về giấc ngủ của chính họ và có khả năng họ đã không báo cáo chính xác.
Theo một nghiên cứu trước đó được công bố vào tháng 1 trên Neurology, những người bị gián đoạn giấc ngủ ở độ tuổi 30 và 40 có nhiều khả năng gặp các vấn đề về trí nhớ và nhận thức hơn khi về già.
TS David Merrill (bác sĩ tâm thần lão khoa và giám đốc Trung tâm Sức khỏe Não bộ Thái Bình Dương của Viện Thần kinh học Thái Bình Dương ở California, Mỹ)cho biết: “Ngay cả ở tuổi trưởng thành sớm, chất lượng giấc ngủ cũng dẫn đến những thay đổi có thể đo lường được về hiệu suất nhận thức ở tuổi trung niên. Những phát hiện của nghiên cứu ủng hộ tầm quan trọng của chất lượng giấc ngủ, giấc ngủ không bị gián đoạn hoặc không bị phân mảnh liên quan đến hiệu suất nhận thức”.
Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra kiểu ngủ và thời lượng ngủ của 526 người, với độ tuổi trung bình là 40 tuổi khi bắt đầu, những người này đã được theo dõi trong 11 năm. Những người tham gia đeo thiết bị theo dõi cổ tay trong 3 ngày liên tiếp, cách nhau 1 năm. Họ cũng báo cáo giờ đi ngủ và giờ thức dậy trong nhật ký giấc ngủ, hoàn thành khảo sát về chất lượng giấc ngủ và nhận được “điểm” chất lượng giấc ngủ từ 0 đến 21, với điểm càng cao cho thấy càng có nhiều vấn đề về chất lượng giấc ngủ. Ngoài ra, những người tham gia đã hoàn thành một loạt các bài kiểm tra trí nhớ và tư duy.
Sau khi điều chỉnh theo độ tuổi, giới tính, chủng tộc và trình độ học vấn, các nhà nghiên cứu báo cáo rằng những người ngủ gián đoạn nhiều nhất có khả năng gặp các vấn đề về hiệu suất nhận thức cao hơn gấp đôi so với những người ngủ ít gián đoạn nhất. Họ cũng phát hiện, thời lượng giấc ngủ và chất lượng giấc ngủ tự báo cáo không liên quan đến nhận thức ở tuổi trung niên. TS Steven Feinsilver (Giám đốc Trung tâm Y học Giấc ngủ tại Bệnh viện Northwell Lenox Hill ở New York, Mỹ) cho biết: “Tất cả chúng ta đều biết rằng ngủ ngon rất tốt cho bạn và kết quả của nghiên cứu này chắc chắn là đúng. Nhưng câu hỏi đặt ra là, điều gì đến trước: Chất lượng giấc ngủ kém gây ra rối loạn chức năng nhận thức hay rối loạn chức năng nhận thức gây ra chất lượng giấc ngủ kém?”.
TS Merrill cho rằng, những việc như giảm mức độ căng thẳng khi chúng ta sắp đi ngủ, tắm nước ấm hoặc tắm bồn, ngủ trong phòng lạnh hơn ở nhiệt độ thấp hơn sẽ giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ vào ban đêm. Chúng ta cũng biết về những điều như tránh tiếp xúc với màn hình vào cuối buổi chiều và buổi tối, loại bỏ ánh sáng xanh”.
Điều quan trọng là phải ưu tiên cho sức khỏe giấc ngủ. Vệ sinh giấc ngủ – chuẩn bị môi trường, đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm – tất cả đều rất quan trọng.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Medical News Today)
