Thói quen tiết kiệm bằng cách sử dụng thực phẩm lưu trữ lâu ngày trong tủ lạnh có thể đang vô tình nuôi dưỡng tế bào ung thư. Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra 4 loại thực phẩm cần tránh để lâu trong tủ lạnh.
Rau xanh để lâu
Các loại rau xanh như cải bó xôi chứa nitrat tự nhiên, khi lưu trữ quá 3 ngày trong điều kiện lạnh, dưới tác động của vi khuẩn có thể chuyển hóa thành nitrit (tiền chất của nitrosamine, một loại chất gây ung thư).
Nghiên cứu chỉ ra rằng, rau cải bó xôi lưu trữ 7 ngày trong tủ lạnh có hàm lượng nitrit vượt quá tiêu chuẩn an toàn 2,3 lần. Khuyến nghị nên mua rau xanh và sử dụng ngay, không lưu trữ quá 2 ngày; rửa sạch bằng nước chảy trong 30 giây trước khi nấu có thể loại bỏ hơn 60% lượng nitrat.
Thịt bị rã đông đi rã đông lại
Mỗi lần thịt được rã đông, tổng số vi khuẩn tăng thêm 15-20%. Chu kỳ đông lạnh – rã đông có thể làm hỏng cấu trúc sợi thịt, giải phóng lượng lớn acetaldehyde (chất gây ung thư mạnh). Thí nghiệm cho thấy một miếng thịt lợn đã được rã đông 3 lần có hàm lượng acetaldehyde gấp 8 lần so với thịt tươi. Lời khuyên là nên chia thịt thành từng phần ăn và đông lạnh, tránh tình trạng rã đông đi rã đông lại; sau khi rã đông cần nấu ngay và không nên đông lạnh lại.
Thực phẩm chứa tinh bột bị mốc
Bánh bao, bánh mì và các loại thực phẩm chứa tinh bột khi bị mốc, ngay cả khi cắt bỏ phần bị mốc, phần còn lại vẫn có thể chứa aflatoxin (chất gây ung thư loại 1). Độc tính của nó mạnh gấp 68 lần arsine, chỉ 1 miligam đã có thể gây ung thư. Gợi ý là nên bảo quản thực phẩm chứa tinh bột trong tủ lạnh không quá 5 ngày, nếu phát hiện mốc thì nên vứt bỏ ngay; có thể sử dụng túi bảo quản để đóng gói, giảm thiểu tiếp xúc với không khí.
Dưa muối để lâu
Dưa muối tự chế sau 15 ngày muối sẽ đạt đến đỉnh điểm về hàm lượng nitrit, sau đó sẽ dần giảm đi. Tuy nhiên, nếu lưu trữ trong tủ lạnh quá một tháng, nitrit sẽ tăng lên trở lại và kết hợp với các sản phẩm phân hủy protein tạo thành nitrosamine. Lời khuyên là nên sử dụng dưa muối sau 20 ngày muối; mỗi lần sử dụng không nên quá 50g; kết hợp với trái cây giàu vitamin C như cam, kiwi có thể ngăn chặn sự tổng hợp của nitrosamine.
Tủ lạnh là “trạm bảo quản” thực phẩm của gia đình, nhưng nếu quản lý không đúng cách, nó cũng có thể trở thành “khu vực nguy hiểm” đối với sức khỏe. Để tủ lạnh thực sự phục vụ cho sức khỏe, cần quản lý toàn diện từ việc dọn dẹp, phân loại, kiểm soát nhiệt độ đến việc kết hợp thực phẩm trong bữa ăn.
Việc “dọn dẹp từ bỏ” hàng tuần là nền tảng. Khuyến nghị định kỳ mỗi tuần vào Chủ nhật là “ngày dọn dẹp tủ lạnh”, chú trọng kiểm tra ba loại thực phẩm: Rau xanh lưu trữ quá 3 ngày, thịt quá 5 ngày, thức ăn chính (như bánh bao, cơm) quá 7 ngày, quả quyết loại bỏ chúng.
Những thực phẩm để lâu dễ sinh sôi nitrit, aflatoxin và các chất gây ung thư khác, đặc biệt là rau xanh có thể có hàm lượng nitrit vượt quá tiêu chuẩn an toàn gấp đôi. Khi dọn dẹp, có thể ghi chú ngày lưu trữ bằng nhãn dán để tránh quên lãng.
Ngoài việc dọn dẹp kịp thời, quản lý theo khu vực còn quan trọng hơn. Ngăn lạnh nên tuân theo nguyên tắc “phía trên chứa đồ chín, phía dưới chứa đồ sống”: Tầng trên cất đồ ăn chín, thức ăn thừa cần phủ bọc kín, tầng giữa đựng hoa quả, sữa chua, tầng dưới chứa thịt sống, hải sản (đựng riêng trong hộp kín).
Ngăn đá thì tuân theo “phân biệt thịt và rau củ”: Tầng trên chứa bánh bao nhanh, tầng giữa chứa thịt (đã chia thành từng phần ăn), tầng dưới chứa cá (để tránh bị ép nát). Việc phân biệt đồ sống và chín giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn chéo từ Listeria và các vi khuẩn gây bệnh khác, đặc biệt cần chú ý cho phụ nữ mang thai và người già.
Kiểm soát nhiệt độ cũng hết sức quan trọng. Ngăn lạnh cần giữ ở dưới 4℃, ngăn đá dưới -18℃, đây là “đường lối an toàn” để kiềm chế sự phát triển của vi khuẩn. Có thể mua nhiệt kế chuyên dụng cho tủ lạnh, kiểm tra mỗi tháng một lần – nếu nhiệt độ ngăn lạnh cao hơn 7℃, tốc độ sinh sản của vi khuẩn sẽ tăng gấp 3 lần. Hơn nữa, hãy tránh mở cửa tủ lạnh liên tục, sau khi lấy thực phẩm phải đóng cửa ngay để giảm thiểu biến động nhiệt độ.
Bên cạnh quản lý tủ lạnh, việc kết hợp thực phẩm trong bữa ăn cũng có thể giảm thiểu nguy cơ ung thư. Hàng ngày nên ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt (như yến mạch, gạo lứt) và nấm (như nấm hương, nấm kim châm), chúng giàu chất xơ hỗ trợ quá trình vận động ruột, rút ngắn thời gian các chất gây ung thư lưu lại trong đường ruột.
Cùng lúc, nên kết hợp với trái cây giàu vitamin C như cam, kiwi để ngăn chặn sự tổng hợp của nitrosamine và các chất gây ung thư khác.
Tủ lạnh không phải là “két sắt toàn năng”, nhưng thông qua việc làm sạch, phân loại, kiểm soát nhiệt và điều chỉnh chế độ ăn uống một cách khoa học, mỗi miếng thức ăn đều có thể trở thành “điểm cộng” cho sức khỏe.
(Ảnh minh họa: Internet)
