Bệnh gút là một dạng viêm khớp phổ biến, phức tạp, có thể ảnh hưởng đến bất cứ ai. Nó có đặc trưng là các cơn đau dữ dội, sưng, tấy đỏ, đột ngột ở một hoặc nhiều khớp, thường gặp nhất là ở ngón chân cái.
Cơn đau do gút có thể xảy ra đột ngột, thường khiến bạn thức giấc vào nửa đêm với cảm giác ngón chân cái như đang bốc cháy. Khớp bị ảnh hưởng sẽ nóng, sưng tấy và mềm, đến mức sức nặng của tấm ga trải giường đặt lên cũng khiến bạn không chịu đựng được.
Các triệu chứng bệnh gút có thể đến và đi. Nhưng có nhiều cách để kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa các đợt bùng phát.
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh gút hầu như luôn xảy ra đột ngột, thường vào ban đêm. Chúng bao gồm:
– Đau khớp dữ dội: Bệnh gút thường ảnh hưởng đến ngón chân cái nhưng nó có thể xảy ra ở bất kỳ khớp nào. Các khớp thường bị ảnh hưởng khác bao gồm mắt cá chân, đầu gối, khuỷu tay, cổ tay và ngón tay. Cơn đau có thể trầm trọng nhất trong vòng 4 – 12 giờ đầu sau khi bắt đầu.
– Đau khớp khó chịu kéo dài: Sau khi cơn đau dữ dội nhất giảm bớt, một số khó chịu ở khớp có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần. Các cơn đau sau này có thể kéo dài và ảnh hưởng đến nhiều khớp hơn.
– Viêm, đỏ: Khớp hoặc các khớp bị ảnh hưởng trở nên sưng, mềm, ấm và đỏ.
– Hạn chế cử động: Khi bệnh gút tiến triển, bạn không thể cử động khớp bình thường.
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh gút hầu như luôn xảy ra đột ngột, thường vào ban đêm. (Ảnh minh họa: Internet)
Nếu bạn bị đau đột ngột và dữ dội ở khớp, hãy gọi cho bác sĩ. Bệnh gút không được điều trị có thể dẫn đến tổn thương khớp, đau đớn nặng nề thêm. Hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu bạn bị sốt, khớp nóng. Đó có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng.
Bệnh gút xảy ra khi các tinh thể urat tích tụ trong khớp. Bạn sẽ bị viêm và đau dữ dội khi bệnh gút tấn công. Tinh thể urat có thể hình thành khi bạn có nồng độ axit uric trong máu cao. Cơ thể bạn sản xuất axit uric khi nó phân hủy purin.
Purin cũng được tìm thấy trong một số loại thực phẩm, bao gồm thịt đỏ và nội tạng, chẳng hạn như gan. Hải sản giàu purine bao gồm cá cơm, cá mòi, trai, sò điệp, cá hồi và cá ngừ. Đồ uống có cồn, đặc biệt là bia và đồ uống có đường trái cây (fructose) làm tăng nồng độ axit uric.
Thông thường, axit uric hòa tan trong máu, đi qua thận, vào nước tiểu. Nhưng đôi khi, cơ thể bạn sản xuất quá nhiều axit uric hoặc thận bài tiết quá ít axit uric. Khi điều này xảy ra, axit uric có thể tích tụ, tạo thành các tinh thể urat sắc nhọn, hình kim trong khớp hoặc mô xung quanh gây đau, viêm và sưng.
Bạn có khả năng bị bệnh gút nếu lượng axit uric trong cơ thể cao. Các yếu tố làm tăng nồng độ axit uric trong cơ thể bao gồm:
– Ăn uống: Chế độ ăn nhiều thịt đỏ, động vật có vỏ và đồ uống có đường trái cây (fructose) làm tăng nồng độ axit uric, dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh gút. Uống rượu bia cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút.
Bạn có khả năng bị bệnh gút nếu lượng axit uric trong cơ thể cao. (Ảnh minh họa: Internet)
– Thừa cân, béo phì: Khi thừa cân, cơ thể bạn sẽ sản xuất nhiều axit uric hơn. Thận sẽ gặp khó khăn hơn trong việc loại bỏ axit uric.
– Mắc một số bệnh: Huyết áp cao, bệnh mãn tính như tiểu đường, béo phì, hội chứng chuyển hóa và các bệnh về tim và thận, làm tăng nguy cơ bị gút.
– Dùng một số loại thuốc: Aspirin liều thấp, một số loại thuốc dùng để kiểm soát tăng huyết áp như thuốc lợi tiểu thiazide, thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE) và thuốc chẹn beta, làm tăng nồng độ axit uric. Việc sử dụng thuốc chống thải ghép được kê đơn cho những người đã được ghép tạng cũng vậy.
– Tiền sử gia đình mắc bệnh gút: Nếu các thành viên khác trong gia đình bị bệnh gút, bạn sẽ có nhiều khả năng mắc bệnh hơn.
– Tuổi và giới tính: Bệnh gút thường xảy ra ở nam giới 30-50 tuổi, với nữ giới là khi đến giai đoạn mãn kinh.
– Làm phẫu thuật hoặc bị chấn thương: Trải qua phẫu thuật hoặc chấn thương gần đây đôi khi có thể gây ra cơn gút. Ở một số người, việc tiêm chủng có thể gây ra cơn bùng phát bệnh gút.
Những người mắc bệnh gút có thể phát triển các tình trạng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như:
– Bệnh gút tái phát: Một số người có thể không bao giờ gặp lại các dấu hiệu và triệu chứng bệnh gút nữa. Những người khác có thể bị bệnh gút nhiều lần mỗi năm. Thuốc có thể giúp ngăn ngừa các cơn đau ở những người bị bệnh gút tái phát. Nếu không được điều trị, bệnh gút có thể gây xói mòn và phá hủy khớp.
– Bệnh gút tophi: Bệnh gút không được điều trị có thể khiến tinh thể urat hình thành dưới da trong các nốt gọi là tophi (TOE-fie). Tophi có thể phát triển ở một số khu vực, chẳng hạn như ngón tay, bàn tay, bàn chân, khuỷu tay hoặc gân Achilles dọc theo phía sau mắt cá chân.
– Sỏi thận: Tinh thể urat có thể tích tụ trong đường tiết niệu của người bị bệnh gút, gây sỏi thận. Thuốc có thể giúp giảm nguy cơ sỏi thận.
(Nguồn: Mayo Clinic)
