Ung thư cổ tử cung là căn bệnh xảy ra khi các tế bào ở cổ tử cung biến đổi, có khả năng lan rộng ra các phần khác của cơ thể. Hiểu rõ về căn bệnh này cùng với việc tiêm phòng vắc-xin HPV có thể giúp phòng tránh và phát hiện sớm, từ đó nâng cao cơ hội điều trị thành công.
Ung thư cổ tử cung xảy ra khi các tế bào biến đổi tại cổ tử cung, nơi kết nối tử cung và âm đạo. Căn bệnh này có thể ảnh hưởng đến các mô sâu bên trong cổ tử cung và lan rộng ra các bộ phận khác của cơ thể (di căn), thường là phổi, gan, bàng quang, âm đạo và trực tràng.
Phần lớn các trường hợp ung thư cổ tử cung được gây ra bởi nhiễm HPV, có thể phòng ngừa được bằng vắc-xin.
Ung thư cổ tử cung phát triển chậm, do đó thường có thời gian để tìm và điều trị trước khi nó gây ra các vấn đề nghiêm trọng. Tỷ lệ tử vong do căn bệnh này giảm dần mỗi năm, nhờ cải thiện việc sàng lọc thông qua xét nghiệm Pap.
Những người có giới tính nữ từ 35-44 tuổi là đối tượng có khả năng mắc bệnh cao nhất. Hơn 20% số ca mới được phát hiện ở phụ nữ trên 65 tuổi, đặc biệt là những người không thường xuyên sàng lọc.
Ung thư cổ tử cung có thể tồn tại dưới nhiều hình thức, bao gồm:
– Squamous cell carcinoma. Loại này hình thành trong lớp biểu mô của cổ tử cung. Nó được tìm thấy trong tới 90% trường hợp.
– Adenocarcinoma. Loại này hình thành trong các tế bào sản xuất chất nhầy.
– Mixed carcinoma. Loại này có đặc điểm của cả hai loại trên.
Ung thư cổ tử cung bắt đầu với những thay đổi bất thường trong mô. Hầu hết các trường hợp đều liên kết với nhiễm trùng HPV. Các loại HPV khác nhau có thể gây ra mụn cóc trên da, mụn cóc sinh dục và các rối loạn da khác. Một số loại khác liên quan đến các căn bệnh ung thư như ung thư vùng âm hộ, âm đạo, dương vật, hậu môn, lưỡi và amidan.
Hầu hết mọi người khi quan hệ tình dục sẽ bị nhiễm HPV vào một thời điểm nào đó. Phần lớn thời gian, nhiễm trùng sẽ tự khỏi. Nhưng nếu nhiễm trùng không biến mất, nó có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung.
Bạn có thể có nguy cơ cao mắc ung thư cổ tử cung nếu bạn:
– Bắt đầu quan hệ tình dục trước 18 tuổi hoặc trong vòng một năm sau khi bắt đầu kỳ kinh nguyệt
– Có nhiều bạn tình, điều này làm tăng nguy cơ tiếp xúc với HPV
– Sử dụng thuốc tránh thai, đặc biệt là sử dụng lâu hơn 5 năm
– Hút thuốc lá
– Có hệ thống miễn dịch yếu, khiến cơ thể bạn kém khả năng chống lại nhiễm trùng
– Mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD)
– Chưa được tiêm phòng vắc-xin HPV
– Có 3 lần mang thai trở lên
– Bị phơi nhiễm trong tử cung với DES, một loại thuốc được cho phụ nữ sử dụng từ năm 1948 đến 1971 để phòng tránh sảy thai; một yếu tố nguy cơ hiếm gặp
– Béo phì, có thể khiến việc chẩn đoán ung thư cổ tử cung khó khăn hơn
– Có thu nhập thấp hoặc không có bảo hiểm y tế, có nghĩa là bạn có thể không được sàng lọc ung thư cổ tử cung
Bạn có thể không nhận thấy triệu chứng của ung thư cổ tử cung cho đến khi bệnh tiến triển xa. Các dấu hiệu sớm của ung thư cổ tử cung bao gồm:
– Đau khi bạn quan hệ tình dục
– Chảy máu âm đạo bất thường, như sau khi quan hệ tình dục, giữa các kỳ kinh, sau mãn kinh, hoặc sau một cuộc kiểm tra phụ khoa
– Khí hư âm đạo bất thường, có thể là loại nước, chứa máu và/hoặc có mùi hôi nồng
Sau khi lan rộng, ung thư có thể gây ra:
– Đau vùng chậu
– Rắc rối khi tiểu tiện
– Sưng chân
– Suy thận
– Đau xương
– Giảm cân và mất cảm giác thèm ăn
– Mệt mỏi
– Đau lưng
– Đau bụng
Chảy máu sau mãn kinh không bao giờ là bình thường, do đó hãy nói chuyện với bác sĩ càng sớm càng tốt nếu bạn gặp tình trạng này.
Hãy thông báo cho bác sĩ nếu bạn có kỳ kinh rất nặng hoặc thường xuyên chảy máu giữa các kỳ kinh.
Một số phụ nữ có chảy máu sau khi quan hệ tình dục mạnh. Đó có thể là điều không đáng lo ngại. Nhưng bạn có thể muốn thông báo cho bác sĩ, đặc biệt nếu điều này xảy ra thường xuyên.
Chìa khóa để phòng ngừa ung thư cổ tử cung xâm lấn là phát hiện sớm các thay đổi tế bào, trước khi chúng trở nên ung thư. Các cuộc kiểm tra phụ khoa và xét nghiệm Pap là cách tốt nhất để làm điều này. Các chuyên gia khuyến nghị lịch trình sau:
Nếu bạn từ 25 đến 65 tuổi, bạn nên thực hiện xét nghiệm HPV mỗi 5 năm. Ngoài độ tuổi này, bạn có thể ngừng xét nghiệm nếu bác sĩ nói rằng bạn có nguy cơ thấp.
Nếu xét nghiệm HPV một mình không có sẵn, bạn có thể thực hiện xét nghiệm kết hợp HPV và Pap mỗi 5 năm hoặc xét nghiệm Pap mỗi 3 năm.
Nếu bạn quan hệ tình dục và có nguy cơ cao mắc STD, hãy xét nghiệm chlamydia, lậu và giang mai mỗi năm. Thực hiện xét nghiệm HIV ít nhất một lần, hoặc nhiều hơn nếu bạn có nguy cơ cao.
Bạn không cần phải sàng lọc nếu bạn đã loại bỏ cổ tử cung và không có tiền sử mắc ung thư cổ tử cung hoặc các tổn thương tiền ung thư.
Tránh nhiễm HPV cũng rất quan trọng. Các bước để phòng ngừa nhiễm trùng bao gồm:
– Sử dụng rào cản, như bao cao su, nếu bạn quan hệ tình dục.
– Tiêm vắc-xin HPV. FDA đã phê duyệt Gardasil 9 cho nam và nữ từ 9-45 tuổi. Nó bảo vệ chống lại nhiều chủng HPV gây ra đa số các trường hợp mụn cóc sinh dục, cũng như ung thư cổ tử cung và các ung thư khác do HPV gây ra.
– Vì hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung, việc bỏ thuốc lá có thể giảm nguy cơ của bạn.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Health)