Ung thư dạ dày là căn bệnh phát triển từ lớp tế bào niêm mạc dạ dày và xảy ra khi những tế bào này biến đổi, phát triển mất kiểm soát. Bài viết này sẽ làm sáng tỏ các yếu tố nguy cơ và điều kiện tiền ung thư có thể dẫn đến ung thư dạ dày.
Có nhiều yếu tố có thể góp phần vào nguy cơ mắc ung thư dạ dày, bao gồm các điều kiện tiền ung thư và đột biến gen.
Ung thư dạ dày thường bắt đầu với những thay đổi tiền ung thư trong lớp niêm mạc bên trong dạ dày. Các điều kiện tiền ung thư là những thay đổi xảy ra trong cơ thể có thể dẫn đến ung thư. Một số thay đổi tiền ung thư có thể xảy ra trong lớp niêm mạc dạ dày và làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày.
Các điều kiện tiền ung thư liên quan đến ung thư dạ dày có thể bao gồm:
Nhiễm khuẩn Helicobacter pylori: Vi khuẩn H. pylori có thể gây nhiễm trùng mãn tính ở lớp niêm mạc dạ dày. Mặc dù nhiễm trùng thường không có triệu chứng nhưng có thể dẫn đến viêm và loét, từ đó gây ra những thay đổi tiền ung thư dẫn đến ung thư dạ dày.
Viêm teo dạ dày: Đây là tình trạng mỏng đi của lớp niêm mạc dạ dày do nhiễm trùng H. pylori mãn tính. Một điều kiện tự miễn gây tổn thương lớp niêm mạc dạ dày, như bệnh tuyến giáp, cũng có thể gây ra viêm dạ dày teo. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến ung thư dạ dày.
Thay đổi tế bào ruột: Đây là tình trạng các tế bào lót dạ dày trở nên giống như những tế bào thường lót ruột. Những thay đổi tế bào này có thể dẫn đến ung thư dạ dày.
Thiếu máu ác tính: Loại thiếu máu này gây ra sự thiếu hụt vitamin B12 và làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày.
Đột biến gen
Ung thư xảy ra khi các tế bào bình thường bị đột biến và phát triển mất kiểm soát. Gen là những phần của ADN (chất liệu điều khiển cách thức hoạt động của tế bào) chuyển các đặc tính từ bố mẹ sang con cái. Khi ADN thay đổi hoặc đột biến, nó ảnh hưởng đến cách thức tế bào phát triển và phân chia.
Ung thư dạ dày phát triển khi ADN trong các tế bào lót dạ dày bị đột biến. Có một số yếu tố nguy cơ cho điều này, bao gồm:
– Nhiễm trùng H. pylori mãn tính
– Chế độ ăn giàu thịt bảo quản
– Sử dụng thuốc lá
Các đột biến gen di truyền, những đột biến được truyền qua các thế hệ trong gia đình, cũng có thể gây ra ung thư dạ dày. Điều này có nghĩa là nguy cơ mắc ung thư dạ dày của bạn cao hơn nếu một trong những bậc cha mẹ của bạn đã mắc căn bệnh này. Các nhà nghiên cứu tin rằng các thay đổi gen di truyền chỉ gây ra ít hơn 3% số trường hợp ung thư dạ dày.
Nguy cơ mắc ung thư dạ dày tăng lên nếu bạn có tiền sử gia đình về bệnh này. Việc có cha mẹ hoặc anh chị em mắc loại ung thư này có nghĩa là bạn có khả năng cao hơn sẽ được chẩn đoán mắc bệnh.
Nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao hơn nếu bạn có người thân trong gia đình mắc bất kỳ bệnh lý hoặc điều kiện sau:
Polyp gia đình nhiều u nhú
Ung thư dạ dày gia đình
Ung thư biểu mô tuyến và polyposis gần của dạ dày (GAPPS)
Ung thư dạ dày khuếch tán di truyền (HDGC)
Hội chứng polyp trẻ em
Hội chứng Li-Fraumeni
Hội chứng Lynch
Hội chứng Peutz-Jeghers
Một số người có nguy cơ phát triển ung thư dạ dày cao hơn người khác. Ngoài các điều kiện tiền ung thư và tiền sử gia đình, các yếu tố sau đây ảnh hưởng đến nguy cơ của bạn:
Tuổi tác: Bất cứ ai cũng có thể phát triển ung thư dạ dày, nhưng nguy cơ tăng lên theo tuổi. Độ tuổi trung bình khi được chẩn đoán là 68.
Giới tính: Người được xác định là nam khi sinh có khả năng được chẩn đoán mắc ung thư dạ dày cao hơn người được xác định là nữ khi sinh.
Sắc tộc: Người da đen, người Mỹ gốc Hispanic, người châu Á hoặc người Mỹ gốc đảo Thái Bình Dương, và người Mỹ bản địa hoặc người Mỹ gốc Alaska có nguy cơ cao hơn cho ung thư dạ dày.
1. Nhiễm trùng
Nhiễm trùng mãn tính với H. pylori là một yếu tố nguy cơ mạnh mẽ cho ung thư dạ dày. Virus Epstein-Barr (EBV), một nhiễm trùng virus, cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư dạ dày và bệnh lymphoma. EBV gây ra bệnh mononucleosis (mono), một bệnh có triệu chứng giống cúm mà hầu hết mọi người sẽ trải qua tại một thời điểm nào đó trong đời.
Khoảng 5-10% người mắc ung thư dạ dày có sự hiện diện của EBV trong tế bào ung thư. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu chưa chắc chắn tại sao EBV làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày.
2. Tiền sử về polyp
Polyp dạ dày là những u nổi trên lớp niêm mạc bên trong dạ dày. Hầu hết các polyp không ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư của một người. Một loại polyp được gọi là adenomas được biết là làm tăng khả năng mắc ung thư.
3. Tiền sử về phẫu thuật dạ dày
Những người đã từng trải qua phẫu thuật dạ dày trong quá khứ có nguy cơ cao hơn mắc ung thư dạ dày. Điều này là do những người đã từng phẫu thuật bỏ đi một phần dạ dày của họ có thể sản xuất ít axit dạ dày hơn. Axit dạ dày giúp giảm lượng vi khuẩn có hại trong dạ dày. Việc có ít axit hơn có thể làm tăng lượng vi khuẩn có hại, nâng cao nguy cơ nhiễm trùng và ung thư.
4. Béo phì
Một số người có cân nặng được phân loại là thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ cao hơn mắc nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư dạ dày.
5. Chế độ ăn
Ăn một chế độ ăn giàu thịt chế biến, như thịt xông khói hoặc thịt thực phẩm chế biến sẵn, có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày. Thịt được xử lý bằng cách hun khói, nướng, than hoặc bảo quản bằng muối có thể dẫn đến đột biến gen và những thay đổi tiền ung thư trong dạ dày. Các loại thực phẩm khác được bảo quản bằng muối, như một số loại cá và thực phẩm ngâm dấm, cũng có thể làm tăng nguy cơ.
Ăn một chế độ ăn giàu trái cây và rau củ được biết đến là làm giảm nguy cơ mắc ung thư dạ dày. Các vitamin và chất chống oxy hóa (chất giúp ngăn chặn tổn thương tế bào) có trong trái cây và rau củ giảm nguy cơ nhiễm trùng và đột biến gen.
6. Sử dụng rượu hoặc thuốc lá
Những người thường xuyên sử dụng rượu hoặc thuốc lá có thể có nguy cơ cao hơn mắc ung thư dạ dày.
Những người uống ba đồ uống có cồn hoặc nhiều hơn mỗi ngày có khả năng cao hơn phát triển ung thư dạ dày so với những người không uống.
Tỷ lệ mắc ung thư dạ dày tăng gấp đôi ở những người hút thuốc lá thường xuyên. Hút thuốc lá hoặc thuốc lào làm tăng cơ hội phát triển đột biến gen dẫn đến ung thư. Sử dụng thuốc lá cũng làm giảm hiệu quả điều trị H. pylori.
7. Tiếp xúc môi trường
Tiếp xúc với một số hóa chất và chất liệu làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày. Những người làm việc trong ngành công nghiệp cao su hoặc than có thể hít phải hóa chất có hại làm tăng nguy cơ đột biến gen. Những người tiếp xúc với mức độ phóng xạ cao cũng có khả năng cao hơn phát triển ung thư dạ dày.
8. Nhóm máu
Những người có nhóm máu A và AB có khả năng cao hơn phát triển ung thư dạ dày so với những người có các nhóm máu khác. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa chắc chắn tại sao nhóm máu này lại có nguy cơ cao hơn.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Health)
