Ung thư phổi hiện nay là mối quan tâm đáng kể về sức khỏe cộng đồng. Đây là căn bệnh gây ra một số lượng lớn ca tử vong trên toàn cầu. Ước tính vào năm 2020, tỷ lệ mắc và tử vong do ung thư cho thấy, ung thư phổi vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư nói chung trên thế giới.
Ung thư phổi là một bệnh ung thư bắt đầu khi các tế bào bất thường phát triển không kiểm soát được trong phổi. Đây là một căn bệnh có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng, thậm chí tử vong.
Các triệu chứng của ung thư phổi bao gồm ho mãi không khỏi, đau ngực và khó thở.
Điều quan trọng là phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế sớm để tránh các tác động nghiêm trọng đến sức khỏe. Các phương pháp điều trị phụ thuộc vào tiền sử bệnh lý của người bệnh và giai đoạn bệnh.
Các loại ung thư phổi phổ biến nhất là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC) và ung thư phổi tế bào nhỏ (SCLC). NSCLC phổ biến hơn và phát triển chậm. Trong khi SCLC ít phổ biến hơn nhưng thường phát triển nhanh.
Ung thư phổi là mối quan tâm đáng kể về sức khỏe cộng đồng, gây ra một số lượng lớn ca tử vong trên toàn cầu. Ước tính vào năm 2020, tỷ lệ mắc và tử vong do ung thư được Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) đưa ra, ung thư phổi vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư. Ước tính, 1,8 triệu ca tử vong do ung thư phổi vào năm 2020.
Hút thuốc lá (bao gồm thuốc lá điếu, xì gà…) là yếu tố nguy cơ chính gây ung thư phổi. Tuy nhiên, căn bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến những người không hút thuốc. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm: Tiếp xúc với khói thuốc lá, nguy cơ trong nghề nghiệp (như tiếp xúc amiăng, radon và một số hóa chất), ô nhiễm không khí, hội chứng ung thư di truyền và mắc các bệnh phổi mãn tính trước đó.
Ung thư phổi có thể gây ra một số triệu chứng chỉ ra vấn đề ở phổi. Các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:
– Ho lâu ngày không khỏi.
– Đau ngực.
– Khó thở.
– Ho ra máu.
– Mệt mỏi.
– Giảm cân không rõ nguyên nhân.
– Nhiễm trùng phổi liên tục tái phát.
Các triệu chứng ban đầu có thể nhẹ hoặc bị bỏ qua như các vấn đề hô hấp thông thường, dẫn đến chẩn đoán muộn.
Hãy đặt lịch hẹn với bác sĩ nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào khiến mình lo lắng.
Nếu bạn hút thuốc và chưa cai được, hãy đặt lịch hẹn với chuyên gia. Chuyên gia có thể đề xuất các chiến lược cai thuốc lá như tư vấn, dùng thuốc và các sản phẩm thay thế nicotine.
Không hút thuốc lá là cách tốt nhất để phòng ngừa ung thư phổi. Ngoài ra, mọi người nên:
– Ăn nhiều trái cây và rau xanh: Chọn chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều loại trái cây và rau. Đây là nguồn thực phẩm cung cấp vitamin và chất dinh dưỡng tốt nhất.
– Tập thể dục hầu hết các ngày trong tuần: Nếu bạn không tập thể dục thường xuyên, hãy bắt đầu từ từ. Cố gắng tập thể dục hầu hết các ngày trong tuần.
Các yếu tố nguy cơ khác cần tránh bao gồm:
– Khói thuốc lá.
– Ô nhiễm không khí.
– Các mối nguy hiểm tại nơi làm việc như hóa chất và amiăng.
Điều trị sớm có thể ngăn ngừa ung thư phổi trở nên trầm trọng hơn, tránh lây lan sang các bộ phận khác trong cơ thể.
Phòng ngừa ung thư phổi bao gồm các biện pháp phòng ngừa chính và phụ. Phòng ngừa chính nhằm ngăn ngừa sự xuất hiện ban đầu của bệnh thông qua việc giảm thiểu rủi ro và thúc đẩy thói quen lành mạnh. Trong y tế công cộng, các biện pháp phòng ngừa này bao gồm cai thuốc lá, thúc đẩy môi trường không khói thuốc, thực hiện các chính sách kiểm soát thuốc lá, giải quyết các mối nguy hiểm trong nghề nghiệp và giảm mức độ ô nhiễm không khí.
Phòng ngừa thứ cấp đối với ung thư phổi bao gồm các phương pháp sàng lọc nhằm phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu, trước khi các triệu chứng xuất hiện rõ ràng và có thể được chỉ định cho những người có nguy cơ cao. Trong nhóm dân số này, phát hiện sớm có thể làm tăng đáng kể cơ hội điều trị thành công và cải thiện kết quả. Phương pháp sàng lọc chính đối với ung thư phổi là chụp cắt lớp vi tính liều thấp (LDCT).
Các phương pháp chẩn đoán ung thư phổi bao gồm: Thăm khám, chụp X-quang ngực, chụp cắt lớp vi tính và chụp cộng hưởng từ, kiểm tra bên trong phổi bằng nội soi phế quản, lấy mẫu mô (sinh thiết) để xét nghiệm mô bệnh học và xác định phân nhóm cụ thể (NSCLC so với SCLC), xét nghiệm phân tử để xác định đột biến gen hoặc dấu ấn sinh học cụ thể nhằm hướng dẫn lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất.
Các phương pháp điều trị ung thư phổi dựa trên loại ung thư, mức độ lan rộng và tiền sử bệnh lý của người bệnh. Phát hiện sớm ung thư phổi có thể dẫn đến phương pháp điều trị và kết quả tốt hơn.
Các phương pháp điều trị bao gồm:
– Phẫu thuật.
– Xạ trị.
– Hóa trị.
– Liệu pháp nhắm mục tiêu.
– Liệu pháp miễn dịch.
Phẫu thuật thường được sử dụng trong giai đoạn đầu của ung thư phổi, nếu khối u chưa di căn sang các vùng khác của cơ thể. Hóa trị và xạ trị có thể giúp thu nhỏ khối u.
Các bác sĩ từ nhiều chuyên khoa thường làm việc cùng nhau để điều trị và chăm sóc những người mắc bệnh ung thư phổi.
Chăm sóc hỗ trợ rất quan trọng đối với những người bị ung thư phổi. Chăm sóc này nhằm mục đích kiểm soát các triệu chứng, giảm đau và hỗ trợ về mặt tinh thần. Chăm sóc hỗ trợ có thể giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cho những người bị ung thư phổi và gia đình họ.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: WHO)