Tuyến tụy là một tuyến ở bụng, nằm giữa cột sống và dạ dày. Chúng tạo ra các hormone kiểm soát lượng đường trong máu và các enzyme hỗ trợ tiêu hóa. Hầu hết, ung thư tuyến tụy bắt đầu ở các ống dẫn của tuyến tụy. Ống tụy chính (ống Wirsung) kết nối tuyến tụy với ống mật chủ. Các khối u tuyến tụy giai đoạn đầu không xuất hiện trên các xét nghiệm hình ảnh. Vì lý do này, nhiều người không được chẩn đoán cho đến khi ung thư di căn.
Ung thư tuyến tụy có 2 loại chính:
– Ung thư tụy ngoại tiết: Chiếm đến hơn 90% các trường hợp mắc bệnh. Đây là loại ung thư tuyến tụy phổ biến nhất, còn gọi là ung thư biểu mô tuyến, bắt đầu từ các tế bào lót.
– Khối u thần kinh nội tiết: Ít hơn 10% các trường hợp ung thư tuyến tụy là khối u thần kinh nội tiết (NET).
Ung thư tuyến tụy là nguyên nhân gây ra khoảng 3% trong số tất cả các loại ung thư ở Mỹ. Đây là loại ung thư phổ biến thứ 10 ở nam giới, thứ 8 ở nữ giới.
Các trường hợp ung thư tuyến tụy đang gia tăng. Xu hướng cho thấy ung thư tuyến tụy sẽ là nguyên nhân gây tử vong do ung thư đứng thứ 2 tại Mỹ vào năm 2030.
– Vàng da, vàng mắt.
– Nước tiểu sẫm màu.
– Phân nhạt màu.
– Đau bụng trên.
– Đau lưng giữa.
– Mệt mỏi.
– Ngứa da.
– Buồn nôn và nôn.
– Đầy hơi.
– Chán ăn.
– Xuất hiện cục máu đông.
– Giảm cân dù không cố gắng.
– Mới mắc bệnh tiểu đường.
Không có dấu hiệu sớm nào cảnh báo ung thư tuyến tụy. Một số người phát triển các triệu chứng mơ hồ trong khoảng 1 năm trước khi được chẩn đoán bệnh.
Nhiều người được báo cáo rằng, các triệu chứng ung thư tuyến tụy đầu tiên của họ là đau lưng hoặc đau dạ dày. Các triệu chứng này có thể đến rồi đi lúc đầu, nhưng có thể trở nên tồi tệ hơn sau bữa ăn hoặc khi bạn nằm xuống.
Đến thời điểm hiện tại, các chuyên gia cũng không có câu trả lời rõ ràng. Tuy nhiên, một số yếu tố dưới đây được cho là nguyên nhân dẫn đến bệnh ung thư được mệnh danh “vua của các loại bệnh ung thư”:
– Hút thuốc lá, xì gà và sử dụng các loại thuốc lá khác.
– Béo phì, đặc biệt là người bị béo bụng, mỡ nội tạng nhiều.
– Mắc bệnh tiểu đường, đặc biệt là bệnh tiểu đường type 2.
– Tiếp xúc với một số hóa chất, như thuốc trừ sâu…
– Viêm tụy mãn tính.
– Người mang gen BRCA1 hoặc BRCA2, được truyền từ cha mẹ ruột.
Ung thư tuyến tụy có xu hướng di căn đến các mạch máu, hạch bạch huyết gần đó, sau đó đến gan, phúc mạc và phổi.
Phần lớn các trường hợp ung thư tuyến tụy đã lan rộng ra ngoài tuyến tụy tại thời điểm bệnh được chẩn đoán.
Rất khó để phát hiện ung thư tuyến tụy ở giai đoạn đầu. Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn bị ung thư tuyến tụy, họ sẽ đề xuất kết hợp các xét nghiệm chức năng tuyến tụy, có thể bao gồm:
– Xét nghiệm hình ảnh: Chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI), chụp cắt lớp bằng bức xạ positron (PET).
– Siêu âm nội soi (EUS).
– Xét nghiệm máu.
– Nội soi ổ bụng chẩn đoán.
– Làm xét nghiệm di truyền.
Mặc dù ung thư tuyến tụy có tỷ lệ sống sót thấp, nhưng có thể kéo dài thời gian sống nếu phát hiện và điều trị sớm. Cách duy nhất để chữa khỏi ung thư tuyến tụy chính là phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn khối u.
Phương pháp điều trị cụ thể phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm:
– Vị trí chính xác của khối u.
– Giai đoạn của khối u.
– Sức khỏe tổng thể của bạn.
– Ung thư có di căn ra ngoài tuyến tụy không.
Các phương pháp điều trị ung thư tuyến tụy bao gồm:
– Phẫu thuật: Đây là cách duy nhất để chữa khỏi ung thư tuyến tụy. Tuy nhiên, điều này chỉ thực hiện khi bác sĩ chắc chắn có thể loại bỏ toàn bộ khối u. Để phẫu thuật thành công, khối u cần phải nằm ở riêng tuyến tụy. Trong nhiều trường hợp, ngay cả khi như vậy vẫn không thể loại bỏ hoàn toàn khối u.
– Hóa trị.
– Xạ trị.
– Liệu pháp nhắm mục tiêu.
– Kiểm soát cơn đau bằng thuốc uống, gây mê, tiêm steroid.
Nếu bạn bị ung thư tuyến tụy và bắt đầu phát triển cơn đau dữ dội và dai dẳng, hãy chia sẻ với chuyên gia. Họ có thể tìm ra phương pháp điều trị giúp làm giảm các triệu chứng này.
Bạn không thể phòng ngừa ung thư tuyến tụy. Nhưng có những điều bạn có thể làm để giảm nguy cơ mắc bệnh:
– Không hút thuốc.
– Hạn chế uống rượu.
– Ăn nhiều trái cây tươi, rau và ngũ cốc nguyên hạt.
– Giảm lượng thịt đỏ, đồ uống có đường và thực phẩm chế biến.
– Hạn chế tiếp xúc với các hóa chất độc hại, chẳng hạn như amiăng, thuốc trừ sâu…
– Duy trì cân nặng khỏe mạnh.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Cleveland Clinic)